100210

Lcgcs i plcbiscila

Istotii>'in elementem prawodawstwa w starożytnym Rzymie stanowiły ustawy uchwalane bezpośrednio przez obywateli rzymskich na zgromadzeniach ludowych.

Uchwały zgromadzał ludowych, zwane lcgcs. obowiązywały wszystkich obywateli rzymskich. Projekt ustawy wnosił tzw. magistratus (konsul, pretor lub dyktator), którą następnie przegłosowywano (jawnie, później tajnie). Do roku 339 p.n.e. (lex Publiha Ptiilonis) uchwalona ustawa wymagała zatwiadzaiia saiatu. Składała się z trzech części:

*    pracscripiio - zawierającą imię wnioskodawcy, datę zebrania się zgromadzenia ludowego itp.

*    rogatio - zawiaającą treść ustawy

*    sanctio - zawierające sankcje na wypadek złamania treści ustawy Uchwaloną ustawę - lex - nazywano imieniem wnioskodawcy:

*    lcx Poctclia 326 p.n.e.

*    lex Ogulnia 300 p.n.e.

*    lex Hortensia 287 p.n.e.

Uchwały plcbsu uchwalane na zgromadzaiiach plcbcjuszy concilia plebis zwane plebiscita dotyczyły w okresie archaicznym wyłącznie samych plebejuszy. Dopiero od roku 287 p.n e. po uchwaleniu lex Hortaisia uchwały plebejskie zostały zrównanie z leges i zaczęły odgrywać podstawową rolę w kształtowaniu prawa rzymskiego.

Zgromadzenia ludowe jako ciało ustawodawcze działały do czasów cesaiza Nawy.