70642

Upadek Rzymu i rzymskiej kultury prawnej

Prawo rzymskie wsparte było na nauce prawa. W starożytnym Rzymie nauka prawa stała na bardzo wysokim poziomie, toteż dokumenty prawne, jakie w tym okresie tworzono zawierały prawo konstruowane w oparciu o wiedzę, a więc w sposób przemyślany, rozumny.

Okres rozwoju prawa od Konstantyna Wielkiego do Justyniana zwany bywa okresem wulgaryzacji prawa (od słowa vulgaris - ludowy, pospolity). Wulgaryzacja prawa była wynikiem zetknięcia się wyrafinowanego systemu prawa rzymskiego z prawami ludów barbarzyńskich wchodzących w skład imperium Prawo rzymskie zaczęło przyjmować elementy praw lokalnych i zwyczajowych.

Prawo zwyczajowe z którym zetknęło się prawo rzymskie dotyczyło jedynie ludów osiedlających się na terenach dotychczasowego Cesarstwa Rzymskiego. Prawo to w przeciwieństwie do prawa rzymskiego było prawem prymitywnym, nie tworzonym z rozmysłem, z natury rzeczy prawem partykularnym (pars -część). Obowiązywały zasady „Każdy przychodzi na świat wg prawa swoich rodziców i to prawo ze sobą nosi” oraz „Sądzi się wg prawa sądzonego”.

Wulgaryzacja prawa rzymskiego to również przystosowywanie go do potrzeb praktyki W okresie dominatu jurysprudencja poklasyczna miała za zadanie uporządkowanie i przystosowanie zawiłego prawa do potrzeb sędziów a także zwykłych obywateli Zabiegi te miały dostosować regulacje prawne do ówczesnych warunków gospodarki naturalnej oraz życia społecznego -przybliżenie prawa praktyce i uproszczenie prawa.

W wyniku działań jurystów poklasycznych powstały zbiory zwięzłych zasad prawa:

-Sentencje Paulusa- powstały pod koniec III w. zbiór zwięzłych zasad prawnych, oparty na dziełach kilku klasyków, w tym także Paulusa, zbiór bardzo popularny i ogłoszony później przez Konstantyna Wielkiego za źródło prawa obowiązującego;

-Rcgulae Ulpiani- jest to zbiór zasad prawnych, pochodzących z początku IV w. ne, oparty głównie na dziełach Gaiusa, Ulepiana i Modestyna