39590

3. Vx(x jest ciałem materialnym -» x podlega przyciąganiu ziemskiemu)

Porównanie wynikania implikacyjnego i merytorycznego:

Jestem matką p	Jestem kobietą q	p->q
1	1	1
0	1	1
0	0	1

Czwartej możliwości nie ma - nie można być matką nie będąc kobietą (jeszcze :P)

Każde wynikanie merytoryczne jest implikacyjnym, ale nie odwrotnie. Ze zdania „jestem matką’ wynika merytorycznie Jestem kobietą’, bo te dwa zdania są podstawieniem tautologii merytorycznej Vx(x jest matką —> x jest kobietą), ale ze zdania ‘Jestem matką' wynika również implikacyjnie zdanie •Jestem kobieta’. __

Nie jest prawdą, że jeżeli zachodzi wynikanie implikacyjne, to zachodzi wynikanie merytoryczne. Ze zdania ‘Kwadrat jest prostokątem’ wynika implikacyjnie zdanie ‘Warszawa jest stolicą Polski’, nie zachodzi jednak wynikanie merytoryczne, gdyż prostokątność’ kwadratu nie ma nic wspólnego (treściowo, rzeczowo, przyczynowo) z faktem, że Warszawa jest stolicą Polski. Zdania ‘Warszawa jest stolica Polski’ nie otrzyma się z podstawienia za żadną tautologię merytoryczną.

Wymieniona wyżej zależność jest czasem powodem nie odróżniania tych wynikali Ma to na przykład miejsce, gdy wynikanie implikacyjne poznajemy po wynikaniu merytorycznym.

Czy z tego, że 'Jestem matką’ wynika implikacyjnie zdanie ‘Jestem kobietą’? Odpowiadamy najczęściej tak, ponieważ wiemy, że tylko kobiety mogą być matkami. Uświadamiamy sobie wartości logiczne zdań 'Jestem matką’ i ‘Jestem kobietą’. Wynikanie implikacyjne zostało w tym przypadku wywnioskowane z wynikania merytorycznego. Jest to tak oczywiste, że w powszechnym odczuciu wynikanie merytoryczne utożsamia się z wynikaniem implikacyjnym, a często i z wynikaniem logicznym. Większość zapytanych ‘Czy z tego. że ktoś się urodzi wynika logicznie, że umrze?' odpowie ‘Tak’. Zależność bowiem między urodzeniem się a śmiercią jest powszechnie tak znana i oczywista, że utożsamia się ją w potocznym odczuciu z zależnością logiczną.

Należy jednak pamiętać, że twierdzenia Każdy kto się urodził umiera’ lub Każda matka jest kobietą’ będące podstawą wynikania merytorycznego są twierdzeniami rzeczowymi, a nie analitycznymi (definicyjnymi). Wszystkie twierdzenia, które nie są analitycznymi nazywa się rzeczowymi. Aby wykazać ich prawdziwość trzeba bezpośrednio lub pośrednio odwołać się do doświadczenia -zweryfikować empirycznie wynikanie logiczne (jak każde wynikanie formalne opiera się na związkach typu analitycznego - definicyjnego)

Nazywanie związków merytorycznych związkami logicznymi jest bardzo rozpowszechnione. Jest wyrazem braku wiedzy z logiki jak i nawyku myślowego nazywania związków oczywistych, przyczynowych, powszechnie znanych lub takich, w które się mocno wierzy - związkami logicznymi. Właściwe zrozumienie wynikania formalnego w odróżnieniu od wynikania logicznego jest ważny nie tylko ze względów poznawczych, ale też ze względów społecznych. Istotną wspólną własnością wynikania formalnego i merytorycznego jest to, że nigdy z prawdy nie wynika fałsz. Jeżeli A to B (w którymkolwiek znaczeniu) to zdanie A nazywa się racją a zdanie B następstwem