100398

EMILE DURKHEIM: OPOZYCYJNE ZESTAWIENIE TYPÓW SOLIDARNOŚCI SPOŁECZNEJ:

Dwa typy solidarności, określające wzajemną zależność jednostki i społeczeństwa:

Solidarność mechaniczna - rozmycie się i podporządkowanie jednostki społeczeństwu. Świadomość indywidualna jest naśladownictwem świadomości zbiorowej. Jednostka to rzecz do dyspozycji społeczeństwa, a jego uprawnienia wyznacza represyjne prawo. Takim typem solidarności odznaczają się wg autora społeczeństwa prymitywne.

Solidarność organiczna - pojawia się wraz z zróżnicowanym podziałem pracy: ujednolicona zbiorowość rozpada się na autonomiczne osobowości jednostkowe. Te jednak zawsze w pewien sposób uzależnione są od wspólnych zwyczajów i praktyk. Prawo ma tu charakter restytucyjny: wiąże jednostkę ze społeczeństwem za pośrednictwem specjalnych organów, które mają je reprezentować.

Durkheim uznał pierwotne plemiona za model zintegrowanego, harmonijnego społeczeństwa, bez reszty wchłaniającego umysły należących do niego jednostek. Cechy te zostały we współczesnej Europie zapomniane.

Tę wizję społeczeństw pierwotnych przejęła antropologia, zajmując się głównie nimi z racji ich modelowości i całościowości. Każdy członek takiej wspólnoty wie i wierzy w to, co wiedzą i w co wierzą wszyscy pozostali.