Człowiek Ex opere operato
Jeśli chodzi o kuli było odwrotnie:
Bóg
□
Kult - dwie oddzielne rzeczywistości
□
Człowiek Ex opere operantis
Od Vaticanum II mówi się, że sam sakrament jest najwyższym wyrazem kultu, te rzeczywistości połączono, i tak kult sprawuje sam Chiystus, ale żeby był kultem trzeba go przeżywać, być świadomym, wiedzieć co oznacza, uczestniczyć w nim. Oddzielenie izeczywistości sakramentu od kultu powoduje uboższe owoce duchowe w życiu człowieka. Chodzi o kult uświęcający - połączenie pobożności prywatnej z liturgią i działalnością Kościoła. Sakrament jest relacją między osobami, dlatego jest także kultem. Jest to personalistyczne rozumienie sakrameiuologii. Mówimy o darze i o przyjęciu dam Przyjmując łaskę Bożą wyświadczamy miłosierdzie Bogu (encyklika JP1I). Sakramenty są spotkaniem człowieka z Trójca Świętą. Każdy sakrament jest działaniem całej Trójcy św. Działanie Osób Boskich w sakramentach jest wspólne (apropriacje), a poszczególnym osobom tylko przypisywane.
Problem zdefiniowania sakramentu:
• - św. Augustyn uważa sakrament jako znak rzeczy świętej, signum sacrum.
• Widzialny kształt niewidzialnej łaski (też określenie Augustyna).
• Ok XII w. dopowiada się, że musi to być znak skuteczny (głownie za zasługą Piotra Lombarda) -taką definicję zaakceptował sobór Trydencki (znak widzialny i skuteczny, łaski).
Elementy określenia sakramentu:
- sakr. jest znakiem działającego Chrystusa
-jest znakiem liturgicznym i kościelnym (wskazuje na Chrystusa jako głowę Kościoła)
- Chrystus posługuje się upoważnionymi szafarzami
- Chiystus poprzez sakrament jednoczy nas ze sobą. a sakramenty jednoczą nas z Kościołem.
Elementy wykorzystywane dzięki dialogowi ekumenicznemu z protestantami:
• Uczymy się od nich dowartościowania słowa w sakramencie
• Sakramenty są sprawowane we wspólnocie
• Ścisły związek z Chrystusem (protestanci mówią, że jedynym kapłanem jest Chrystus).
Elementy przyjmowane z Kościoła prawosławnego: