100913

1. Międzynarodowy arbitraż handlowy

Międzynarodowy arbitraż handlowy, zgodnie z art. I, ust. 1 konwencji europejskiej

0    międzynarodowym arbitrażu handlowym sporządzony w Genewie w dniu 21 kwietnia 1961, oznacza rozstrzyganie sporów wynikających przy dokonaniu transakcji handlu międzynarodowego między osobami fizycznymi i prawnymi, które w chwili zawierania umów o arbitraż mają stale miejsce zamieszkania bądź swoją siedzibę w różnych państwach. Podstawę rozpatrywania sprawy pizez sąd arbitrażowy określa pisemna umowa stron tzw. zapis na sąd arbitrażowy, w której strony powinny dokladme oznaczyć spór już zaistniały ( klauzula kompromisarska) lub stosunek, z którego sporu mogą wyniknąć w przyszłości tzw. klauzula arbitrażowa. Podmiotem zapisu na sąd arbitrażowy mogą być transakcje handlu międzynarodowego. Autonomia woli stron wyraża się w przyznaniu im uprawnienia do wyboru prawa właściwego dla rozstrzygnięcia sporu oraz swobodzie decydowania o sposobie powołania

1    składzie sądu arbitrażowego, a także regułach postępowania przed tym sądem. Zgodnie z art. 4 konwencji europejskiej o międzynarodowym arbitrażu handlowym, strony mogą według swego uznania poddać spór rozstrzygnięciu stałej instytucji arbitrażowej zgodnie z jej regulaminem lub arbitrażow i ad hoc, polegającemu na rozpatrywaniu sporów' przez arbitrów' mianowanych w konkretnej sprawie. Strony mogą wskazać gotowy regulamin określający zasady i tryb postępowania. Stale instytucje arbitrażowe nie rozpoznają sporów, lecz prowadzą administrację procesów arbitrażowych, działają na podstawie posiadanych regulaminów, określających ich ustrój i funkcje w postępowaniu arbitrażowym. Istniejące stale instytucje arbitrażowe to: Międzynarodowa Izba Handlowa w Paryżu, M. Rada ds. Arbitrażu Handlowego pizy ONZ, Sąd Arbitrażowy Bawełny w Gdyni itd.

Wyrok sądu arbitrażowego podlega uznamu i wykonaniu według norm konwencyjnych. Nad sądem arbitrażowy nadzór sprawuje sąd państwowy, poprzez realizację uprawnienia do rozpatrywania skargi o uchylenie wyroku sądu arbitrażowego.