102818

W tym okresie rozpoczęto także kolektywizację rolnictwa; trwała przebudowa społeczna kraju (migracja ludności, urbanizacja). W 1950 roku zawarto umowę pomiędzy kościołem katolickim a państwem, zakładający przejęcie majątków kościelnych i Caritasu. 22 lipca 1952, w ósmą rocznicę powstania Polski Ludowej, uchwalono Konstytucję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Konstytucję Lipcową). Jednocześnie wzmacniano totalitarny system rządów, nasiliła się represyjna działalność Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (teza o zaostrzaniu się walki klas), która przejawiała się m.in. w procesach przeciwko działaczom politycznym z okresu międzywojennego i wojny, generałom i oficerom Wojska Polskiego, byłym żołnierzom Armii Krajowej. Wzmogły się również ataki na Kościół i duchowieństwo (internowanie prymasa Stefana Wyszyńskiego w latach 1953-1956).

Uważamy iż główną postacią tamtego okresu był Edward Gierek urodzony 6 stycznia 1913 - zmarł 29 lipca 2001, polski polityk, działacz komunistyczny, I sekretarz PZPR i przywódca państwowy w latach 70. XX wieku. Jego rodzina wyemigrowała "za Chlebem” do Francji. W wieku 17 lat wstąpił do związków zawodowych i polskiej sekcji Francuskiej Partii Komunistycznej. Wysiedlony karnie do Polski w roku 1934, odbył w kraju służbę wojskową i po zmianie stanu cywilnego w 1937 roku wyemigrował do Belgii, tam pełnił funkcję przewodniczącego Rady Narodowej Polaków i Związku Patriotów Polskich. W roku 1948 roku z żoną i dwoma synami wrócił do Polski. W latach 1949-1954 był sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Katowicach. Członkiem KC PZPR został w 1954. W latach 1956-1970 sprawował wiele funkcji partyjnych, szybko piął się po szczeblach kariery: był członkiem Biura Politycznego KC PZPR oraz I sekretarzem KW PZPR w województwie katowickim, które nazywano gierkowym "księstwem udzielnym". W wielu kręgach Gierka uznawano za robotniczego populistę. To wtedy (początek 1971) zasłynął swym wiecowym zawołaniem "No to jak, towarzysze, pomożecie?" podczas spotkania z robotnikami w Stoczni Gdańskiej, na które odpowiedziano gromkim "Tak!". Gierek, pierwszy przywódca komunistycznej Polski, wychowany na "burżuazyjnym" zachodzie, starał się - w miarę możliwości - przybliżać kraj do wzorców zachodnich, nie rezygnując jednak z pryncypiów ustroju komunistycznego. W porównaniu z szarym okresem rządów Gomułki czasy Gierka wyróżniają się raczej pozytywnie.

Wspomnijmy też o kilku działaniach Gierka::

W latach siedemdziesiątych zaciągnął na Zachodzie kredyty na rozwój kraju. Do 1974 roku rzeczywiście nastąpiło znaczne przyspieszenie rozwoju, a kredyty wydawały się do spłacenia.

Jednakże kwestie ideologiczne zaprzepaściły tę szansę - głównie za sprawą tezy o braku istnienia inflacji w gospodarce socjalistycznej i przede wszystkim błędnej polityce inwestycyjnej. Również zbyt wcześnie rozpoczęto zwiększanie wydatków konsumpcyjnych. Jednocześnie nastąpił dawno już zapomniany rozkwit propagandy, w którą zaczynali wierzyć także przywódcy państwowi, oderwani faktycznie od rzeczywistości. Kredyty, których spłacania w latach osiemdziesiątych zaniechał Wojciech Jaruzelski, doprowadziły do załamania gospodarczego.

Niemniej jednak w latach 70-tych nastąpił niesłychany rozwój przemysłu i budownictwa. Budowano do 300 tys. mieszkań rocznie (o bardzo wysokim stopniu usterkowości, a nowe osiedla pozbawione były niemal całkowicie infrastruktury). Unowocześniono sieć dróg krajowych prowadząc obwodnice wokół większości miast, oraz budując wiele dwupasmowych dróg wylotowych i wiaduktów nad liniami kolejowymi. Zaczęto budować pierwsze autostrady oraz ich namiastki, tzw. drogi szybkiego ruchu. Polska stała się producentem wielu wysokiej jakości nowoczesnych produktów przemysłowych o standardzie akceptowanym na Zachodzie. Zmechanizowano w dużym stopniu rolnictwo oraz wprowadzono wysokie zużycie nawozów sztucznych i innych środków chemicznych. Z czasem jednak zaczęto realizować zbyt wiele inwestycji, których przydatność stawała się jednocześnie coraz gorzej przemyślana. Wiele tych inwestycji z resztą nigdy nie ukończono. Nie liczono się również w ogóle z ochroną środowiska. Na stoły trafiało coraz więcej skażonej żywności, domy budowano z wykorzystaniem materiałów budowlanych produkowanych w oparciu o popioły cechujące się promieniotwórczością, do wykańczania mieszkań stosowano wiele nowoczesnych ale szkodliwych środków chemicznych, a osiedla mieszkaniowe, a czasami wręcz całe nowe miasta, budowano bez oczyszczalni ścieków.

Olbrzymie otwarcie na świat i rozległe kontakty handlowe Polski, także z państwami kapitalistycznymi, było możliwe m.in. dzięki rabunkowej eksploatacji wszystkich możliwych dóbr