103111

klasyfikacja I metodologia nauk

Postęp wiedzy jest postępem poznania naukowego. A nauka przybiera postać nauk szczegółowych. Wszystkie one zajmują się koordynowaniem różnych klas zjawisk za pomocą różnych metod.

Pierwszym warunkiem klasyfikacji nauk jest ustalenie nauk podstawowych. Comte wymienia: matematykę, astronomię, fizykę, chemię, fizjologię i biologię oraz socjologię.

Teraz należy postępować zgodnie z logicznym porządkiem zależności do tego, co bardziej złożone, a mniej ogólne. Myśl wychodzi od tego, co najbardziej abstrakcyjne i najbardziej oddalone od zjawisk swoiście ludzkich, a więc od matematyki, a zmierza ku socjologii, która takimi zjawiskami zajmuje się w najwyższym stopniu.

Comte uznaje tylko jedną metodę naukową, bowiem każda nauka polega na koordynowaniu faktów. Jeżeli jednak mamy na myśli „procedury', to każdej nauce należy przyznać odrębna metodę (np. chemia - eksperyment, socjologia - podejście historyczne). Istnieją też procedury nie przypisane do żadnej konkretnej nauki: stosowanie hipotez, dedukowanie i sprawdzanie.

Wyabstrahowana z matematyki metoda rachunkowa jest prawdziwą, racjonalną podstawą całego systemu wiedzy. Sama matematyka jest nauką czysto dedukcyjną, a Comte uznaje ją za wzór metody naukowej.

zadania filozofa w dziedzinie pozytywnego poznania

Jedną z głównych funkqi filozofii jest osiągnięcie syntezy nauk. Zadanie to spełnia się częściowo w systematycznej ich klasyfikacji, ale Comte mówi też o ujednoliceniu wiedzy naukowej. Jak trzeba rozumieć tę syntezę twierdzeń?

Nauka koordynuje zjawiska danego typu poprzez formułowanie praw opisowych. Filozofia nie dąży jednak do podporządkowania całej wiedzy jedynemu twierdzeniu. Nie możemy więc osiągnąć syntezy twerdzeri, jeżeli stosujemy „obiektywną" metodę. Możemy ją osiągnąć dzięki metodzie „subiektywnej" -ujmując nauki w ich relacjach do ludzkości i do potrzeb człowieka jako istoty społecznej. Syntetyzującej zasady trzeba więc poszukiwać w socjologii. Nauki można zjednoczyć z punktu widzenia podmiotu.

Filozofia pozytywna nie zmierza tylko do uzyskania teoretycznej jedności nauk, ma także cel praktyczny: potężną rewolucję społeczną, reorganizację społeczeństwa.

nauka o człowieku: statyka i dynamika społeczna

Socjologia, jako ukoronowanie rozwoju nauki, zakłada inne nauki podstawowe. Dzieli się na statykę i dynamikę społeczną Statyka społeczna bada ogólne prawa istnienia, wspólne społeczeństwom, czyli warunki solidarności społecznej. Dynamika bada prawa ruchu czy rozwoju społeczeństw, prawa postępu społecznego. Statyka tworzy bezpośrednie ogniwo między nauką ostateczną a całością nauk przygotowawczych, przede wszystkim biologią. Ją samą zakłada dynamika społeczna, odnosząca się przede wszystkim do polityki.

Socjologia pojmuje postęp jako stopniowy rozwój porządku, a porządek przedstawia jako coś, co się ujawnia przez postęp. Statyka znajduje podstawę społeczeństwa w naturze człowieka jako istoty społecznej i pokazuje, że w każdym społeczeństwie musi istnieć podział pracy oraz koordynacja wysiłku ludzkiego ze względu na realizowanie wspólnego celu. Ukazuje też niezbędność władzy. Statyka zajmuje się przede wszystkim czynnikiem porządku.