Dysonans jako następstw o podjęcia decyzji
Z dysonansem mamy do czynienia wówczas gdy podejmujemy decyzje. Zwłaszcza trudne decyzje wymagają od nas dużo czasu, wysiłku, często są kosztowne i dlatego podejmując trudne decyzje prawie zawsze doznajemy dysonansu podecyzyjnego.
Dysonans podecyzyjny - dysonans który zostaje wzbudzony nieuchronnie po podjęciu decyzji. Najczęściej likwidowany jest przez podwyższanie atrakcyjności wybranej alternatywy i dewaluacji alternatywy odrzuconej.
Mechanizm nawrócenia - redukcja dysonansu poprzez przekonywanie innych aby przyjęli nasze stanowisko (nasze przekonanie).
Nieodwołalność decyzji a redukcja dysonansu.
Im ważniejsza i bardziej nieodwołalna decyzja tym większa potrzeba redukcji dysonansu.
Zasada: kiedy jakiejś sprawie poświęcimy dużo czasu i energii to prawie niemożliwe jest aby udało się nas przekonać że sprawa nie była tego warta.
Pojawiający się dysonans możemy zredukować zmieniając zdanie o sobie - z pozytywnego na negatywne, jednak sposób ten jest ostania rzeczą którą chcemy zrobić,
Sposobem redukcji dysonansu jest tzw. uzasadnienie wysiłku, czyli tendencja do podwyższania oceny tego co osiągnęliśmy z trudem.
Uzasadnienie zew nętrzne - wyjaśnienie jakie podaje osoba dla swojego dysonansowego zachowania wskazując na przyczynę która znajduje się poza nią samą, np. jeśli robimy coś aby uzyskać dużą nagrodę lub uniknąć surowej kary.
Uzasadnienie w ew nętrzne - likwidowanie dysonansu poprzez dokonanie jakiejś zmiany w sobie. Np. w swojej postawie lub zachowania Dla dobra sprawy nie mówimy komuś prawdy albo nie mówimy prawdy do końca. Staramy się wtedy sami uwierzyć we własne kłamstwo -tłumacząc sobie że może kłamstwo to jest prawdą.
Powiedzieć znaczy uwierzyć
Osoby które otrzymują możliwość dużego zewnętrznego uzasadnienia kłamstwa, skłamały ale w to nie uwierzyły. Natomiast ci którzy nie mieli dużego zewnętrznego uzasadnienia kłamstwa zdołali przekonać sami siebie że to co powiedzieli było prawdą.
Obrona stanów iska niezgodnego z w łasną postawą. Jest to proces w którym osoby zachęcane są do wyrażania opinii lub postawy sprzecznej z ich osobistym poglądem. Jeśli uda się to osiągnąć (przy minimalnym zewnętrznym uzasadnieniu) to nastąpi zmiana osobistej postawy w kierunku wyrażonej publicznie opinii.
Niewystarczająca kara - gdy jednostka nie ma wystarczającego zewnętrznego uzasadnienia, że nie zaangażowała się w pożądane przez nią działanie lub zrezygnowała z pożądanego przez nią obiektu to zwykle obniża atrakcyjność zakazanego działania lub obiektu.
„Dysonans poznawczy a potrzeba podtrzymania własnej wartości”
Teoria Tessera - teoria podtrzymywania własnej wartości. Teoria ta głosi, że wyobrażenie o nas może być zagrożone zachowaniem drugiej osoby. Na wielkość tego zagrożenia wpływa zarówno to jak bliska nam jest ta osoba jak i znaczenie jej zachowania dla naszego pojęcia „ja".
Trzy czynniki od których zależy pojawienie się dysonansu:
- jak wykonujemy zadania w porównaniu z inną osobą jak bliskie kontakty utrzymujemy z tą osobą
- jakie znaczenie dla definiowania naszego ja ma to zadanie