Z bezpłodnością mamy do czynienia wtedy, gdy kobieta nie zachodzi w ciążę: mimo regularnego współżycia seksualnego w ciągu roku bez używania środków antykoncepcyjnych. Przyczyną bezpłodności może być zaburzenie któregokolwiek etapu zapłodnienia lub rozwoju zarodkowego, a także niezdolność jednego lub obojga partnerów do zapewnienia prawidłowych gamet. Bezpłodność kobiety wynikającą z braku owulacji można leczyć, stosując terapię hormonalną, której celem jest stymulacja jajników do produkcji komórek jajowych. Gdy z różnych przyczyn niemożliwe jest zajście w ciążę w naturalny sposób, stosuje się sztuczne zapłodnienie, zwane zapłodnieniem in vitro, bądź dojajowodowe przeniesienie gamet. Gdy kobieta jest niezdolna do utrzymania ciąży, można umieścić jej zapłodnioną komórkę jajową w macicy matki zastępczej. Jeżeli partner lub partnerka nie mogą dostarczyć gamet, to możliwe jest ich pobranie od odpowiednich dawców.
Uważa się, że bezpłodność dotyczy średnio jednej na sześć par, przy czym w 40% jest zależna od kobiety, w 30% od mężczyzny, a za pozostałe odpowiadają oboje. Bezpłodność może być wywołana wadami wrodzonymi lub chorobami zakaźnymi. Jej źródło nierzadko miewa też podłoże psychiczne.
Przyczyny bezpłodności mężczyzn
• Penis: niemożność osiągnięcia lub utrzymania erekcji, nieprawidłowa ejakulacja.
• Jądra: wytwarzanie zbyt małej ilości lub nieodpowiedniej jakości nasienia (nieprawidłowy kształt, zbyt mała ruchliwość łub za krótki czas życia plemników).
• Nasieniowody: zatkanie lub nieprawidłowa budowa utrudniająca lub uniemożliwiająca przepływ nasienia.
Przyczyny bezpłodności kobiet
• Jajowody: zatkanie uniemożliwiające kontakt nasienia z komórką jajową, uszkodzenie jednego lub obu (w wyniku choroby) lub brak (z powodu wady wrodzonej).
• Jajniki: nredojrzewające lub nieuwainiane z pęcherzyków jajnikowych komórki jajowe.
• Macica: nieprawidłowości w budowie lub zaburzenia w funkcjonowaniu, powodujące niemożność zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej.
• Szyjka macicy: przeciwciała zawarte w jej śluzie, uszkadzające lub niszczące plemniki zawarte w nasieniu.
Kobieta jest poddawana terapii hormonalnej (leki stymulują gruczoł przysadki) powodującej dojrzewanie wielu komórek jajowych w tym samym czasie.
Z jajnika pobiera się kilka komórek jajowych.
Jest to procedura wspomagająca zapłodnienie, stosowana u kobiet z co najmniej jednym zdrowym jajowodem.
Komórki jajowe są pobierane ze zdrowego jajnika za pomocą specjalnej igły. ^ nasienie
nasienie
Po wymieszaniu z nasieniem partnera komórki jajowe są wprowadzane do zdrowego jajowodu, gdzie następuje zapłodnienie.
Następnie blastocysta (jedna lub więcej) zostaje zaim-plantowana w macicy maiki - dalej ciąża przebiega już naturalnie.
Komórki jajowe zostają wymieszane z nasieniem partnera (iub dawcy), a następnie umieszczone w pożywce hodowlanej, w której pozostają do czasu powstania blastocyst. J
Zapłodniona komórka jajowa zagnieżdża się w macicy i dalej ciąża przebiega naturalnie.
1. Wymień po trzy przyczyny bezpłodności:
a) kobiet:.............................................................................................
b) mężczyzp:.........................................................................................
W 2. Podaj dwa przykłady bezpłodności kobiet, w których można zastosować zapłodnienie in vitro.
3. Opisz główne etapy procesu zapłodnienia in vitro.
4. Wyjaśnij, jakie są różnice między do dowodowym przeniesieniem pmet a zapłodnieniem in yilrc