103537

Typy doświadczenia religijnego

Pierwszym typem jest doświadczenie kosmiczne.

Kosmos prowadzi w religiach do tworzenia się przekonaiua o stworzeniu świata, jego uporządkowaniu i teologii jego istnienia. Informuje o pewnych cechach sacrum - umożliwia mu przypisanie funkcji stwórczych i porządkujących pierwotny chaos, przypisuje sacnim stałość i niewzruszenie, ismienie realne, lecz ukryte przed potocznie możliwym doświadczeniem.

Kosmos dzielony na trzy strefy: ziemską nad- i podziemną. Sakralne podziemie i niebo są przedzielone ziemią przejście z niej w wymiar nad- czy podziemny musi koniecznie być poprzedzone etapem ziemskim.

Drugim typem doświadczenia jest aksjologiczne i antropologiczne.

Pozwala ono interpretować świat wartości człowieka i jego uniwersum duchowe w związku z rzeczywistością transcendentalną i jej postulatem wobec człowieka. Postulat ten może wyrażać się w nakazie spełniania ofiar, modlitw lub określonego modelu etyki. Sacrum staje się ostateczną racją dla dóbr postrzegalnych przez człowieka.

Religia i pośredniczono przez nią doświadczenie pozwala transcendować człowieka poza jego ograniczenia fizyczne od kosmosu i w poszukiwanie umwersahiego sensu trwania świata.

Przez religię i właściwy typ doświadczenia można dojść do przekonania o złożoności rzeczywistości, wyrabia w wyznawcach przekonanie o istnieniu wyższego pułapu rzeczywistości

W D.R wielką rolę odgrywa też doświadczeiue sytuacji granicznych, w których napięcie psychiczne i uczuciowe człowieka prowadzi do wrażenia o istnieniu niepoznawalnego empirycznie wymiary świata. Egzystencja ludzka znajduje swoje wytłumaczenie poza człowiekiem, a przez sacnim lub sakrabiość świata.

Byt ludzki może być oparty na koncepcji człowieka w świecie lub odosobnionego i pogrążonego i kontemplacji, człowieka twórczego lub przeżywającego swoje przybliżenie się do śmierci. Postawa życiowa waży oczywiście na sposobie doświadczania świata i poszukiwaniach religijnych, moralnych, filozoficznych.

Człowiek w tym ujęciu jest w ogóle religijny tyle. że jego religia jest raz obrócona na transcendencje i tam poszukuje sakralno - religijnego gwaranta dla człowieka, raz jego religią stają się fenomeny immanentne i religia naci swój walor sakralno - nadprzyrodzony, stając się zjawiskiem pseudoreligijnym.

Definicje religii różnie opisują sacnim. Absolut lub transcendencje, uwypuklając jego osobowość . moc albo koncentrując się na opisie różnych uznanych za istotne elementów religii.

Doświadczenie jest rozumiane także różnorako: jako proces ciąg wydarzeń w biografii duchowej człowieka, także o charakterze codziennym, albo wydarzenie jednorazowe.

D.R skumuluje w sobie wtedy refleksje egzystencjalną kosmologiczną i kosmogoniczną etyczną itd. Odniesienie problemów człowieka do świętej i żyjącej w innym porządku Transcendencji staje się także D.R. D.R. może być zarówno „migawkowe" otarcie się o sacrum, jak i trwały związek z sacnim w praktyce życiowej D.R może być też uznanie zależności od sacnim albo siły transcendentnej i/lub jej przeżywanie, włączenie się mistyczne w rzeczywistość sacnim. relacyjny dialog z bóstwem

Przeżycie religijne jest doświadczeniem indywidualnym. Kultura i zwyczaje mogą jedynie uczynić pewne formy D.R. bardziej zwykłymi czy oczywistymi na gruncie danej kultury, ale ostatecznie to jednostka spełnia określone postulaty kulturowe i kuhowe. ale ostatecznie to jednostka spefaiia określone postulaty kulturowe i kultowe, i D.R jest zamknięte w jej osobistym uniwersum przeżyć.

Poczucie wspólnoty i współuczestnictwa, ponadindywidualny charakter doświadczenia religijnego jest postrzegany z perspektywy jednostki, która czuje się pebiowartościowym uczestnikiem.

Podstawowym momentem w D.R jest akt wiary

Wiara może mieć swoje znaczenie i implikacje doktrynalne - jako wiara w pewne wątłości, istności lub osoby, tezy teologiczne oraz znaczenie i implikacje egzystencjalno - fideistyczna: jako zawierzenie sacrum i zobowiązanie do wierności w oparciu o to zawierzenie.

Wiara doktrynalna, dogmatyczna ulega wewnętrznemu przeobrażeniu rzutującemu na działalność zorganizowanych orgaiuzmów religijnych. Wiara doktrynalna w D.R staje się coraz mociuejszą wiarą jednostki a nie wspólnoty, i wiarą coraz sibiiej odrzucają autorytet urzędu pośredniczącego w przekazywaniu instymcjonalno - dogmatycznego zrębu wierzeń.