132
raz całe zdanie! Powtórzcie wszyscy! Czetn to słyszycie, że ten pierwszy wyraz jest najkrótszy, a inne są dłuższe? Słuchajcie dzieci! Ja wam powiem jeszcze raz ten najkrótszy wyraz! (Wymawia). Gdy się mówi i słychać jeden głos. Powtórz to! Inne wyrazy dłuższe składają się z więcej głosów, naprzykład „będiziemy". N. Napiszę wam tera? znak na ten głos ź, uważajcie, jak ja będę pisał, abyście potrafili i wy tak napisać. Pisze najpierw kreseczkę ukośną w prawo, po niej na dół laseczkę wygiętą u dołu, do tego dodaję u góry kropeczkę i jest gotowy znak na głos i. N. Przeczytajcie wszyscy ten znak! Ten znak na głovs i nazywa się literą. Powtórz to, K.! M.! Powtórzcie wszyscy! Co ja napisałem? U. Pan napisał literę na głos i. N. Przeczytajcie wszyscy tę literę! Brzydko dzieci przeczytały tę literę i nierówno! Słuchajcie, jak ja wam przeczytam tę literę! Wymawia według wzoru w elementarzu, bacząc równocześnie na pełne brzmienie głosu. Wymawia w tonie e (razkreślne) tak, aby dzieciom było łatwo wpaść w jeden ton mo-wny. Który mi tak przeczyta tę literę1) Dobrze. Który jeszcze? Otwórz więcej usta, tak! (Pokazuje). R. bardzo dobrze usta otwiera, gdy wymawia i. Chodź tu, R. i wymów ten głos. Będziecie widzieli, jak on pięknie usta otwiera, gdy wymawia i. Które z was tak ładnie przeczyta tę literę? Idź na miejsce! Ohodź tu, S. przeczytaj tak samo, jak R.! I t. d. Kilku wymawia na środku twarzą zwróceni do całej klasy. Przeczytajcie wrszyscy tę literę, a usta otwierajcie tak, jak R.! Uważa, czy które nie wymawia przez zbyt przymknięte usta. Poprawia, naprowadza wymawianiem przez siebie. Jeżeli zauważy, że które z dzieci dobrze wymawia, każe mu znowu wyjść na środek, zwrócić się do ławek i wymówić. Czytają dotąd, dopóki nauczyciel nie zauważy, że głos brzmi wyraźniej, jcdnoliciej i pełniej. Będziecie i wy pisali tę literę! Zeszyty polskie wyjąć, raz! dwa! trzy! Zeszyty do pisania, raz! Otwórzcie tam, gdzie-ście> już pisali! Jeszcze raz wam napiszę na tablicy, jak się pisze literę i. Pisze, jak poprzednio. Który napisze tak na tablicy? Chodź napisz, G.! M.! L.! Idź na miejsce! Ołówki do ręki, raz! Będziemy pisali najpierw w powietrzu. Ołówki do góry, raz! Laseczka wygięta na dole w prawo, dwa! kropeczka, trzy! Jeszcze raz! Piszcie krese-czkę cieniutką, ukośną w prawo, raz! laseczkę na dół dwa! kropeczkę trzy! Pisze na tablicy według komendy i razem z uczniami. Przeczy tajcie, coście napisali! Przeczytajcie jeszcze raz tę literę wszyscy Przeczytaj, IX! N.! Piszcie jeszcze dalej tę literę i czytajcie ją sobii pocichu.
Nauczyciel przegląda, naprowadza i poprawia. Jeżeli które dzie cko nie może napisać, ujmie jego rękę i pomoże do napisania kilki liter, poczcm zachęci i ośmieli do pisania. Zachętą zrobi się o wiel więcej, niżeli naganą lub krzyczeniem. By nauczyciel miał czas pc prawiać i naprowadzać, mogą dzieci pisać ze dwie linijki i. Po doza tej czynności uważać, aby dzieci nie przyciskały ołówka do zeszyt!
Podczas nauki wymowy i Śpiewu, dzieci czytają z tablicy, bo wtedy mo; nauczyciel widzieć ich układ ust, a także dzieci niejako zostają zmuszone do odp w i ed ni ego wzniesienia głowy przy wydobywaniu głosu.