104208

EPISTEMOLOGIA

biologiczna teoria trzeciego świata

Biolog interesuje się zachowaniami zwierząt, ale też strukturami nieożywionymi wytwarzanymi przez zwierzęta: problemami związanymi z aktami wytwarzania oraz własnościami samych struktur. Między obydwoma kategoriami istnieje sprzężenie zwrotne.

Związek między tymi refleksjami i tematem wykładu przedstawić można przeformulowując trzy główne tezy.

Teza pierwsza: w obecnej sytuacji problemowej w filozofii niewiele rzeczy jest bardziej istotnych niż świadome rozróżnienie między dwiema kategoriami problemowymi: problemami związanymi z wytwarzaniem oraz problemami związanymi z samymi wytworzonymi strukturami.

Teza druga: problemy związane z samymi wytworami są bardziej istotne od problemów wytwarzania.

Teza trzecia: problemy wytworów są podstawą zrozumienia problemów wytwarzania. Tezę trzecią nazywa Popper antybehawiorystyczną i antypsychologiczną.

Odnosząc te tezy do .wiedzy", można je sformułować następująco:

I: Musimy być świadomi rozróżnienia między problemami dotyczącymi naszego indywidualnego wkładu w proces wytwarzania wiedzy naukowej a problemami związanymi ze strukturą różnych wytworów, jak teorie naukowe lub naukowe argumenty.

II: Musimy uświadomić sobie, że badanie wytworów jest ważniejsze niż badanie wytwarzania.

III Możemy nauczyć się więcej o metodologii i psychologii badań naukowych, studiując teorie i argumenty na ich poparcie oraz przeciw nim, niż przez studiowanie bezpośrednich aspektów.

Urok podejścia subiektywnego leży w tym, że jest ono przyczynowe.

obiektywność i autonomia trzeciego świata

Głównym powodem popularności podejścia subiektywnego jest poczucie, że książka jest niczym bez czytelnika. Popper nie zgadza się z tym. Potencjalność bycia zrozumianym lub interpretowanym (źle zrozumianym i dezinterpretowanym) czyni z przedmiotu książkę. Potencjalność ta istnieje, choćby nigdy nie byta aktualizowana. Żeby należeć do trzeciego świata wiedzy obiektywnej książka powinna być możliwa do zrozumienia przez kogoś. Istnieje więc coś w rodzaju świata ksiąg, teorii, problemów, argumentów samych w sobie. Popper odwołuje się przy tym do przykładu domku dla ptaków, wykonanego przez ludzi. Dziełem przypadku jest to, czy ptaki skorzystają z niego, czy przegapią okazję, czekając na inny domek.

Spora część obiektywnego trzeciego świata powstaje jako niezamierzony produkt uboczny faktycznie stworzonych książek i argumentów. Jest on też produktem ubocznym ludzkiego języka. Jest jednak zarazem jednym z najistotniejszych stworzonych przez człowieka, autonomicznych światów.

Istnieje też ważne sprzężenie zwrotne między naszymi wytworami a nami samymi, poprzez które świat trzeci oddziałuje na świat drugi, ponieważ wyłaniając się nowe problemy stymulują as do podejmowania nowych czynności wytwórczych. Wychodzimy od problemu PI, tworzymy próbną teorię, eliminujemy w niej błędy, a jej skutkiem będą nowe problemy P2. Rozważania te pomagają wyjaśnić .emergencję".