104581

Historia (io/ofii - Wliam Ockliam 1

William Ockham (ok. 1300 - ok. 1350)

•    był przedstawicielem oksfordzkiego nurtu krytycyzmu średniowiecznego - sprzeciwu wobec scholastyki

o nominalizm o sceptycyzm

o intuicyjno empiryczny program badań

•    stanowisko

o antysystematyczne - zajmował się krytyką wiedzy, nie tworzył systemu o antydogmatyczne - ogromna część tradycyjnej wiedzy jest pozbawiana niezawodnych podstaw

o antyracjonalistyczne - wiedzę zdobywamy nie rozumem, a intuicją o antyrelistyczne - pojęciom ogólnym rozumu nie odpowiada realny byt - są to tylko wytwory myśli i mowy

•    poglądy na byt

o indywidualizm - wszelki byt jest jednostkowy i konkretny o woluntaryzm - własności bytu są niezależne od woli bożej

•    „brzytwa Ockhama"

o ekonomia myślenia - możliwie najprostsze wyjaśnianie zjawisk i bytów o minimalizm - ograniczyć zakres nauki, byleby osiągnąć byty niezawodne

•    sceptycyzm

o dysocjacja wiary i wiedzy

■    teologia nie jest nauką

■    jej rozumowania są pozorne, bo mogą dowieść sprzecznych rzeczy

■    twierdzenia religijne nie są rzeczą wiedzy, ale wiary o istnienia duszy nie da się udowodnić

o to, co moralne, jest wynikiem decyzji Boga

o wszechmocny Bóg może wywołać intuicję przedmiotu nawet wtedy, gdy go nie ma

•    konceptualizm psychologiczny i teoria uniwersaliów

o uniwersalia, czyli pojęcia ogóle, istnieją wyłącznie jako akty naszego umysłu, mają tzw. byt subiektywny o dwa rodzaje uniwersaliów

■    naturalne - pojęcia ogólne znajdujące się w umyśle

■    językowe - wyrazy mowy, które te pojęcia wyrażają o uniwersalia są psychicznym i językowym odbiciem bytu

o logika terministyczna - wyłączenie logiki z analizy metafizycznej

•    intuicjonizm

o prawdziwe poznanie bytu możliwe jest tylko przez intuicję o nie daje gotowych rozwiązań, pewną i konieczną wiedzę możemy zdobyć dopiero po analizie doznań intuicyjnych

•    świat jest potencjalnie nieskończony i nie jedyny we wszechświecie

•    potęga Boga jest nieograniczona