Historia (io/ofii - Immanoel Kani 1
Immanuel Kant (1724 - 1804)
• filozof niemiecki, profesor matematyki i logiki
• teoria poznania
o poznawalne są jedynie zjawiska (fenomeny), a nie „rzeczy same w sobie" (noumeny)
o tylko zjawiska stanowią podmiot racjonalnej wiedzy naukowej, podczas gdy „rzeczy same w sobie” są przedmiotem wiary
o transcendentalizm („rewolucja kopemikańska) - podmiot jest warunkiem przedmiotu, a pojęcia warunkiem doświadczenia
■ sądy syntetyczne nie biorą się z doświadczenia, ale je wyprzedzają
■ to nie umysły stosują się do rzeczy, ale rzeczy do umysłów - do ich uniwersalnych, wspólnych wszystkim ludziom struktur czy kategorii
o intuicyjnie łączymy przedmioty doświadczane w czasie i przestrzeni w związki przyczynowo-skutkowe
o czas i przestrzeń nie są bytem - są metodami poznawczymi
• etyka
o ze stanowiska rozumu praktycznego dla moralnego czynu ważna jest tylko „dobra wola"
o „dobra wola" wyraża się w spełnianiu obowiązku
o obowiązek nosi charakter pozaosobisty i pozaindywidualny - jest czymś powszechnym i wyraża go formuła „imperatywu kategorycznego" - postępuj wedle takiej tylko zasady, co do której mógłbyś jednocześnie chcieć, aby stała się prawem powszechnym