45151

Immanuel Kant (1724 - 1804)

filozof niemiecki, profesor matematyki i logiki teoria poznania

poznawalne są jedynie zjawiska (fenomeny), a nie „rzeczy same w sobie” (noumeny) tylko zjawiska stanowią podmiot racjonalnej wiedzy naukowej, podczas gdy „rzeczy same w sobie” są przedmiotem wiary

transcendentalizm („rewolucja kopernikańska) - podmiot jest warunkiem przedmiotu, a pojęcia warunkiem doświadczenia

sądy syntetyczne nie biorą się z doświadczenia, ale je wyprzedzają

to nie umysły stosują się do rzeczy, ale rzeczy do umysłów - do ich uniwersalnych, wspólnych wszystkim ludziom struktur czy kategorii

intuicyjnie łączymy przedmioty doświadczane w czasie i

przestrzeni w związki przyczynowo-skutkowe

czas i przestrzeń nie są bytem - są metodami

poznawczymi

etyka

ze stanowiska rozumu praktycznego dla moralnego czynu ważna jest tylko „dobra wola”

„dobra wola” wyraża się w spełnianiu obowiązku obowiązek nosi charakter pozaosobisty i pozaindywidualny - jest czymś powszechnym i wyraża go formuła „imperatywu kategorycznego” - postępuj wedle takiej tylko zasady, co do której mógłbyś jednocześnie chcieć, aby stała się prawem powszechnym