PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA. 415
zatem pominąć całą protestancką filozofię niemiecką, jako nieprzedsta-wiającą zajęcia i pożytku dla szerszych kół czytelników. Weteranem scholastycznej filozofii w Niemczech jest kanonik Dr. Stoęckl. Jego Lehrbuch der Philosophie doczekał się już ^szęściuwydań, pomimo niemałej swej objętości. Uzupełnieniem tego dzieła jest przeznaczony dla studyów filozoficznych Lehrbuch der GescMęMe^fler Philosophie, już w trzeciem ukazujący się wydaniu. Zewnętrzna forma tego dzieła o tyle się różni od dawniejszych wytt&ń, iż dzieli się obecnie na dwa tomy. Tom I obejmuje filozofię starożytną, filozofię pierwszych wieków chrześcijaństwa i średniowieczną. Ważniejsze są zmiany, odnoszące się do treści, gdyż cały tom pierwszy został przerobionym. Szczególniej filozofia nowożytna doczekała się staranniejszego i obszerniejszego opracowania, niż w wydaniach poprzednich.
Wzmiankowaliśmy już niedawno o Stowarzyszeniu Goerresa, li-czącem 1715 członków i 641 współpracowników. Najpiękniejszym jego owocem jest wspomniany już powyżej Staats-Lexicon. Do wydań zbiorowych tegoż Stowarzyszenia należy także Philosophisches Jahrbuch, wychodzący rocznie w 4 zeszytach o 30 arkuszach druku. Jestto punkt zborny literatów, których filozoficznym studyom i pracom przewodniczy przekonanie o możliwości połączenia wiary i wiedzy, i o ich wzaje-mnein uzupełnianiu się. Pmcznik ten zawiera sześć rodzajów prac:
Traktaty, omawiające samodzielnie pewne ważne filozoficzne kwestye ; badania, oparte na podstawie historyi filozofii; recenzye, przegląd pism, bibliografię filozoficznej wszechświatowej literatury, a wreszcie wiadomości bieżące. Cena rocznika wynosi 9 marek, dla członków 6 marek , skład główny w drukarni akcyjnej w Fuldzie. Wymieńmy kilka artykułów z pierwszego zeszytu. Gutberlet: „Zadanie współczesnej
filozofii* ; Costarosetti S. J.: ,,Nauka państwowa filozofii chrześcijańskiej ; Proxmarer: „Kontrowersye między Yasąuezem i Suarezem co do istoty prawa przyrodzonego*.
Oprócz wydawanego przez Stowarzyszenie Goerresa Philosophisches Jahrbuch, niemieccy katolicy mają także Jahrbuch fiir Philosophie, Commera. Pismo to jest zaledwie o parę lat dawniejszem od poprzedniego. Znajdujemy w niem między innemi Grillenbayera : „Stu-dya filozoficzne z epoki Ojców świętych*; Feldmera: ,,Stosunek istoty
Gruppa:
do bytu podług św. Tomasza* (Essentia et
„Przyczynek do historyi konfliktu między wiarą i myśleniem, i próby jego rozwiązaniatt. Katholik umieszcza również obok kwestyj historycznych pytania, mogące zająć katolickich filozofów. Szczególnem bogactwem filozoficznych opracowań, objaśniających lub rozwiązujących