104698

TOMISTYCZNA KONCEPCJA CZŁOWEKA, PAŃSTWA I SPOŁECZEŃSTWA

Św. Tomasz dokonał rewolucji w chrześcijaństwie. Inaczej interpretował stworzenie świata przez Boga. Wg niego Bóg stworzył naturę, prawa naturalne wszystkich rzeczy, które są stałe i trwałe ( redukcja liczby cudów, świat jest uporządkowany, stałe prawa ). Bóg wykonał dzieło doskonale dlatego nauka ma sens. Rozumowo można poznać większość rzeczywistości.

Bóg stworzył człowieka jako zwierzę społeczne i rozumne ( nie ma sprzeczności rozumu, może rozpoznawać prawa naturalne ). Wzorem życia jest zorganizowane społeczeństwo. Z woli Boga musimy żyć w społeczeństwie. Władza nie pochodzi od Boga, można zmieniać władzę. Kwestia jak żyjemy ma znaczenie bo jesteśmy rozumni. Ważne są warunki w jakich żyją ludzie, środowisko ma wpływ na człowieka, na problemy zbawienia. Jak źródłem powstania społeczności ludzkiej jest ludzka natura tak i władza państwowa tylko pośrednio pochodzi od Boga. Boska jest tylko sama zasada władzy natomiast każdy konkretny ustrój tworzą ludzie. Państwo ma prowadzić łudzi ku wiecznej szczęśliwości, ma im stwarzać ludziom warunki potrzebnie do zbawienia. Te warunki to pokój i porządek czyli hierarchiczna struktura społeczeństwa. Nierówność jest koniecznym składnikiem każdej doskonałej całości.

Społeczeństwo jest z natury hierarchiczne i dlatego jedni muszą być sługami innych ponieważ są z natury gorsi. „ Ci, którzy przodują rozumem, z natury panują, d zaś, którzy rozumem są ułomni, z natury zdają się być przeznaczeni do służenia. "Kryterium stanowe zostało zastąpione zróżnicowaniem wedle majątku. Ten k6to już jest v\rtaśdcielem jakiejś rzeczy, pozostaje nim na stałe.

Bóg dał człowiekowi naturalną ytfadzę nad swymi tworami, a więc i dał mu prawo przywłaszczenia ich sobie.

Człowiek hołubi w sobie dwa cele, dwie różne natury. Jako istota ziemska, jako cząstka społeczeństwa zorganizowanego w państwe podlega on władzy świeckiej. Lojalność i posłuszeństwo tej \Madzy są zasadą. Ale człowiek to również istota obdarzona nieśmiertelną duszą. Podlega więc Bogu. a bezpośrednio władzy duchownej. Cele niebieskie są wyższe od doczesnych, są one ostateczne, podczas gdy doczesne są tylko cząstkowe, ograniczone. Tomasz opowiadał się za rządami monarchicznymi, ale jeśli władca narusza wartości chrześcijańskie to trzeba go usunąć. Tyrania może prowadzić do anarchii.