105406

Pręilkośćkątowa. wielkość wektorowa (pseudowektor) opisująca ruch oblotowy ciała, określona wzorem: co= = d9/di, gdzie: d0 - elementarny skierowany kąt plaski opisujący obrót ciała w chwili dt wokół chwilowej osi obrotu

Wektor prędkości kątowej skierowany jest równolegle do chwilowej osi obrotu ciała, przy czym jego zwrot (zgodnie z konwencją) wybiera się tak, by ciało oglądane ze strony, w którą wskazuje zwrot, obracało się przeciwnie do kiemnku obrotu wskazówek zegara Jednostką prędkości kątowej jest radian/s.

Prędkośćświatla. c, fundamentalna stała fizyki Jest to prędkość rozchodzenia się fal elektromagnetycznych w próżni W układzie jednostek SI prędkość światła powiązana jest z dwiema innymi stałymi przyrody: dielektryczną stalą dla próżni e_G oraz przenikalnością magnetyczną dla próżninip₀ zależnością:

1

c ■

C jest niezmiennikiem transfonnacji Lorentza (jest jednakowa w każdym układzie odniesienia). Wynosi c = 299792458±1,2 m/s. C to największa prędkość przekazu informacji lub energii W ośrodku materialnym prędkość światła zależy od długości fali (zjawisko dyspersji), wówczas prędkość fazowa światła równa jest c/n, gdzie: n -współczynnik załamania światła (dla danej długości fali).

Pierwszy prędkość światła zmierzył O. Rimer (1673) wykorzystując obserwacje momentów zaćmień pizez Jowisza jego księżyców Momenty zaćmień rejestiow'ane na Ziemi różnią się od równomiernie następujących maksymalnie o ok. 1000 s, co wynika ze zmian w odległości Ziemi od Jowisza i skończonej wartości c. Romer uzyskał wynik c = 215 000 km/s.

Pomiar prędkości światła metodą badania aberracji (astronomicznej) światła przeprowadził w 1735 J. Bradley, uzyskał on wynik c = 303 000 km/s. W 1849 A.H.L. Fizeau przeprowadził pierwszy laboratoryjny pomiar prędkości światła

W eksperymencie tym wiązka światła pada na szybko rońtjącą tarczę z równomiernie rozłożonymi na obwodzie n szczelinami i n przesłonami, a następnie światło przepuszczone przez szczelinę, odbija się od lustr a znajdującego się w odległości 1 i pada ponownie na tarczę. Pizy pewnej częstości obrotów f światło odbite powraca przez sąsiedni otwór, wtedy c = 41fn.

Fizeau uzyskał wartość c = 299 860 ± 80 km/s (n = 720. f = 12,6 obr/s, I = 8633 m). Obecne pomiary przeprowadza się zazwyczaj korzystając z udoskonalonej metody Fizeau

Prędkośćdźwięku, prędkość rozchodzenia się fal dźwiękowych w danym ośrodku Ma duże znaczenie w lotnictwie ze względu na istnienie bariery dźwięku

W związku ze spadkiem temperatury i ciśnienia atmosferycznego prędkość dźwięku maleje ze wzrostem wysokości lotu (o 10 km/h co 696 m wysokości) i wynosi przy ziemi 1224 kmdi, a 1066 km/h na wysokości 11 000 m, powyżej której już nie maleje.