15.Obowiązki pracownika
Artykuły bazowe - 100
Są kształtowane przez ustawę, z wyjątkiem obowiązków natury orgamzacyjno-porządkowych tworzonych przez pracodawcę jako regulamin pracy.
Trzy kategorie obowiązków pracownika
1. Podstawowe - dotyczą spraw zasadniczych, związane przede wszystkim z wartością życia i zdrowia ludzkiego, BHP, powinność świadczenia pracy, a także każdy inny ogólny, jeśli stanowisko pracownika za tym przemawia.
2. Szczególne - dotyczą pracowników o szczególnym statusie prawnym, np. pragmatyki urzędnicza, samorządowa, pocztowa.
3. Ogólne
a) Powinność wykonywania określonego rodzaju pracy
b) Przejawianie gotowości do świadczenia pracy - pożądany stan fizyczny i psycliiczny, w zakresie zależnym od pracownika
Dyrektywa trzeźwości - moment przystąpienia do pracy i okres jej wykonywania, trzeźwy do 0,02% we ki wi i do 0,1 mg w wydychanym powietrzu, po przekroczeniu normy należy odsunąć pracownika od pracy, badanie oparte na uzasadnionym podejrzeniu, można w pierwszej kolejności w wydyclianym powietrzu, następnie badanie krwi, a ostatecznie moczu
Odsunięcie od pracy obejmuje również inne środki odurzające. Odsunięcie wynika z przepisów BHP.
c) Obowiązek należytego wykonywania pracy - samoistna i rodzajowo odrębna powinność pracownika, jako uzupełnienie powinności świadczenia pracy
Pracownik powinien świadczyć pracę starannie i sumiennie
Starannie - nie ma ujęcia definicji w KP, doktryna przyjmuje, że pracą staranną jest praca dokładna, w sposób obiektywnie konieczny do wykonania „dobrej roboty", co ma wpływ na ostateczny wynik, mierzona jest normami prawnymi, technicznymi, obyczajowymi, specyfiki pracy i poleceń pracodawcy
Sumiennie - zaangażowanie w procesie pracy w należytym stopniu, niezależnie od zdolności, wiedzy i doświadczenia
d) Obowiązek przestrzegania porządku w procesie pracy - rozumienie wąskie, dominujące to przestrzeganie ustalonego czasu pracy, obowiązków BHP, regulaminu pracy, p.ppoż., stosowanie się do poleceń przełożonych
c) Obowiązek dbałości o dobro pracodawcy i zakaz konkurencji - jako przeciwwaga do dbałości o dobro pracownika przez pracodawcę, zachowanie służące zachowanie w nieuszczuplonej formie interesów majątkowych i niemajątkowych zakładu pracy, [zakaz konkurencji omówiony w następnym pytaniu)
0 Obowiązek przestrzegania zasad współżycia społecznego - harmonijne współdziałanie, pomaganie mniej doświadczonym, taktowne odnoszenie się do podwładnych i przełożonych unikanie zbędnych konfliktów, lojalność wobec innych pracowiuków itp., nawiązanie do zasady z art . 8 KP g) Inne ogólne obowiązki pracownika
- strzeżenie informacji niejawnych stanowiących tajemnicę służbową lub państwową, zachowanie w tajemnicy informacji mogących nar azić na szkodę pracodawcę
- całkowity zakaz palenia wyrobów tytoniowych w zakładach pracy, poza wyodrębnionymi miejscami
- historycznie obowiązek uzyskiwania najlepszych wyników i przejawiania w tym celu odpowiedniej inicjatywy