2. Oznaczenie kwasu solnego metody jodomelryt/ną. Zasada o/nut/rnia:
Jodometryczne oznaczenie HQ opiera się na reakcji:
KlOi + ->KI + 011(1 - 6KCI + 31/ ♦ 311/0 (3)
Wydzielony jod. w ilości równoważnej oznaczanego HCI, miareczkuje się mianowanym roztworem Na.-SjOi w obecności skrobi jako wskaźnika (reakcja (2)):
W reakcji (3) HCI reaguje stechiometryrznie z substancjami w układzie red-ox. dlatego można przeprowadzić redoksymetryczne oznaczenie kwasu solnega Sposób len jest szczególnie korzystny w przypadku mianowania bardzo rozcieńczonego kwasu solnega
Wykonanie oznaczenia
Otrzymany do analizy w kolbie miarowej (250 cm*) roztwór HCI rozcieńczyć do kreski wodą destylowaną. Dokładnie wymieszać. Do kolby stożkowej otknierzyć około 90 cm1 wody destylowanej, po 2 cm' roztworów KI i KIO> oraz 25,00 cm1 analizowanego roztworu kwasu solnego z kolby miarowej (pipetą przemytą roztworem z kolby). Całość dokładnie zamieszać. Przykryć kolbę stożkową szkiełkiem zegarkowym, odczekać 5 minut i zmiareczkować wydzielony jod zmianowanym uprzednio (ĆWICZENIE NR 11 roztworem N'a*S>Oł z barwy żółto-czerwonej (kolor jodyny) do jasno-żółtego zabarwienia, następnie dodać 1,0 cm1 roztworu skrobi i szybko dokończyć miareczkowanie (do całkowitego odbarwienia się roztworu). Ponownego wystąpienia niebieskiego zabarwienia roztworu po zakończeniu miareczkowania nie uwzględnia się.
Zawartość HCI w próbce otrzymanej do analizy (w przeliczeniu na kolbę 250 cm3) obliczyć w oparciu o ilość zużytego roztwom Na/S/Or i podać w g(masa molowa HCI - 36,46 gmol).
1. Z. S. Szmal. T. Lipiec, Chemia analityczna z elementami analizy instnimentalnej, Wyd. PZWL, Warszawa 1996
2. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna T-2, PWN, Warszawa 2001
3. A. Cygański. Chpmlczne metody analizy Ilościowej, Wyd. 5. V\'NT. Warszawa 1999
Zagadnienia obowiązujące do kolokwium lub kartkówki
- właściwości roztworów tiosiarczanu (VI) sodu
- nastawianie miana roztworu tiosiarczanu (VI) sodu na dwuchromian (VI) potasu I bromianu (V) potasu
- wskaźnik skrobiowy (właściwości, rola w jodometrii)
- przykłady oznaczeń jodometrycznych (oznaczanie miedzi, arszeniku (trójtlenku arsenu), kwasu solnego)