. Raiły Narodowe. Ustawa ojcilnolitej władzy państwowej
rady narodowe, zgdonie z konstytucją były terenowymi organami władzy państwowej, a jednocześnie samorządu terytorialnego, funkcjonowały na wszystkich szczeblach podziału administracyjnego: gromadzkim od 1972, powiatowym do 1975, dzielnicowym, miejskim i wojewódzkim.
- pierwsze wybory do nich w 1954, ustawa o nich podlegała częstym nowelizacjom w latach 1958, 1972, 1973 i 1975 (zastępująca trójstopniową strukturę podziału dwustopniową)
- do 1975 pierwszy stopień stanowiły wady gminne, miejskie małych miast, niekiedy wspólne rady narodowe dla miast i małych gmin
- drugi stopień - rady powiatowe i rady miast wydzielonych z powiatów
- trzeci stopień - rady wojewódzkie i rady miast wydzielonych z województw (Warszawy, Łodzi, Krakowa, Wrocławia Wrocławia poznania)
-od 1975:
- stopień 1 - miejskie, gminne, wspólne dla miast i gmin, oraz dzielnicowe w większych miastach
- stopień II - rady wojewódzkie or az rady nar odowe dla Warszawy, Łodzi, Krakowa, Wrocławia, gdzie istniała rada wspólna dla województwa i miasta stopnia wojewódzkiego
- rady były organami kadencyjnymi, kadencja 3 lata, potem od 1963 4, od 1976 określała ustawa
- do grudnia 1954 skład - przedstawiciele delegowani przez organizacje polityczne, gospodarcze, społeczne i zawodowe, członkowie dokooptowani
- w 1975 Rada Państwa ustaliła liczbę członków wojewódzkich rad narodowych od 100 do 238 - dostosowanie do liczby' mieszkańców
- zadania: kierowanie całokształtem rozwoju społeczno - gospodarczego gospodarczego kulturalnego, zaspokajanie potrzeb ludności w zakresie zaopatrzenia i usług, rozbudowa instytucji komunalnych, oświatowych, kulturalnych, sanitarnych sanitarnych sportowych, utrzymanie porządku publicznego
- na czele rady stało jej prezydium, w latach 1944-50 wyłonione spośr ód członków, obok jako organy wykonawcze w dziedzinie spraw samorządowych wydziały powiatowe lub wojewódzkie, oraz starostowie lub wojewodowie jako przewodniczący; w miastach i gminach zarządy miejskie i gminne z prezydentami, burmistrzami burmistrzami wójtami
- 1950-58 prezydium organem wykonawczym w sprawach zarządu ogólnego, administrację wykonywały wydziały, które były jego aparatem
- ustawra z 1958 przekształciła wydziały w samoistne organy administracyjne, prezydium sprawowało hurcie koordynacyjną; określono tez jego skład - najmniejszy w gromadach ( przewodniczący przewodniczący max 4 członków), w pozostałych przew odniczący, od 1 do 4 zastępców, od 3 do 4 członków i sekteratz
- od 1973 - przewodmczący, zastępcy, przewodniczący stałych komisji
- reformy 1972, 1973, 1975 - zmieniono ustrój, tworząc nowe organy będące jednocześnie wykonawczymi i zarządzającymi Rad Narodowych: wojewodowie, prezydenci miast, naczelnicy miast, naczelnicy dzielnic, naczelnicy gmin, naczelnicy miast i gmin
- wszyscy wojewodowie wojewodowie prezydenci Warszawy, Krakowa i Łodzi byli terenowymi organami administracji państwowej szczebla wojewódzkiego, pozostali szczebla powiatowego, mianował ich pic nu er, po zaopiniowaniu przez rady, naczelników - terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, również po zaopiniowaniu przez wasciwe rady narodowe