101582

samorząd terytorialny w II RP - model konstytucyjny i rozwiązania ustrojówe.

Organizacje samorządu terytorialnego cechowały następujące zasady. Część z nich była wprost wyrażona w konstytucji (art. 65, 66,67)

-    jednostki samorządu terytorialnego pokrywały się z podziałem administracyjnym kraju, organy samorządu dzieliły się na stanowiąco - kontrolujące i wykonawczo zarządzające, wszystkie były wybieralne

-    kompetencje obejmowały tylko sprawy enumeratywnie wyliczone w ustawie, w razie wątpliwości co do or ganu właściwego należało stosować się do zasady domniemania kompetencji na rzecz organów wykonawczych. Uprawnienia samorządu obejmowały zarówno sprawy poruczone jak i własne

-    możliwe było tworzenie przez kilka samorządów związków celowych, które mogły posiadać osobowość prawną i własne organy

-    samorząd gminny - obejmował gminy jednostkowe i gminy zbiorowe złożone z gromad, w których występował samorząd gr omadzki ( organem uchwalającym była rada lub zgromadzenie gromadzkie, a organem wykonawczym sołtys) W gminach wiejskich organem uchwalającym była rada gminna, a organem wykonawczym - zarząd gminy, składający się wójta i ławników. W gminach miejskich władzą uchwalającą była rada miejska, funkcje wykonawcze zarząd miejski, złożony z burmistrza lub prezydenta i ławników w miastach wydzielonych

-    samorząd powiatowy - funkcjonował na obszarach powiatów', organami uchwalającymi były rady powiatowe, wyłonione w drodze jawnych i pośr ednich wyborów, które wybierały wydział powiatowy - organ wykonawczy, składający się ze starosty i 6 członków

-    samorząd wojewódzki pełen istniał tylko w województwach poznańskim i pomorskim, organem uchwałodawczym był sejmik w'ojew'ódzki, wyłaniany w drodze wyborów

pośl ednich przez sejmiki (rady) powiatowe i rady miejskie miast wydzielonych, organem wykonawczym był wydział wojewódzki

-    Organizacja samorządu terytorialnego była dostosowana do podziału terytorialnego kr aju dla celów administracji ogólnej

-    prawo stanowienia w sprawach samorządu przysługiwało radnym obieralnym

-    jednostki organizacyjne samorządu mogły się łączyć w związki do realizacji zadań wchodzących w skład ich kompetencji

-    zespolenie organów’ administr acji ogólnej i organów' wykonawczych samorządu na szczeblu powiatu i województwa pod przewodnictwem starosty i wojewody

-    wyposażenie jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego poza osobowością cywilnoprawną, w osobowość publicznoprawną czyli prawo dysponowania w określonych sprawach władztwem administracyjnym