107899

"Zawartość" DNA:

ORF 2

A/T-rich

region

rozpoznawane przez czynniki transkrypcyjne, oraz sekwencje wiążące polimerazę RNA.

sekwencje zasad kodujących (ORF = open reading frame) - ok. 10% informacji genetycznej. Na ich bazie powstaje RNA. Poprzedzone promotorami. W obrębie promotora znajduje się TATA box - miejsce

3'<7

Target-site Multiple Coding region direct repeat stop codons (~ 1 kb)

2 systemy sekwencji kontrolnych -enhansery i silansjcry - do nich przyłączają się białka regulatorowe.

Mogą znajdować się w znacznej odległości od genu, żeby mogły działać, DNA musi utworzyć pętlę umożliwiającą kontakt aktywatorów z czynnikami transkrypcyjnymi i polimerazą.

sekwencjo niekodujace:

O repetytywne - potrzebne, zęby promotor i części regulatorowe mogły się spotkać <U>wstawkowe (transpozony)- podatne na wycinane przez DNAzę, mogą być potem wstawiane w inne miejsca genomu -możliwość manipulacji genetycznych!

O “śmieciowe" (junk DNA) - nie zostały wyrzucone w

trakcie ewolucji, gdyż nie były uszkodzone, a tylko przestały być potrzebne (albo nie odkryliśmy, ze do czegoś służą...).

Budowa chromosomu interfazowego:

U eukanotów DNA w interfazie ma charakter chromatyny: kompleksu DNA i białek. Sekwencje kodujące są rozsupłane na tyle, ze może zachodzić transkrypja.

O nić nawinięta jest na rdzenie z histonów - małych białek z dodatnio naładowanymi

aminokwasami wiążącymi się ze szkieletem cukrowcowo-fosforanowym (oktamer tworzą po 2 histony H2A. H2B, H3 i H4). Na każdym nukleosomie znajduje się 146 par zasad (nić nawinięta 1,75 razy), w DNA łącznikowym około 50 par zasad. Nukleosomy sa fazowane, tzn. poszczególne sekwencje genu musza być nawinięte w określonym miejscu nukleosomu (regulowane jest to przez system białek przesuwających ISWI).

O soleniod (coiled coil) - włókna o średnicy ok. 30 nm. DNA zwinięte jest w spiralę, w której wnętrzu znajdują się histony HI linkery).

O solenoid uporządkowany jest w pętle (supercoil) - składniki włókien chromatydowych. U podstawy znajduje sie rdzeń białkowy (scaffold), do którego DNA przyłączone jest sekwencjami SAR. W skład włókien chromatynowych wchodzą też enzymy, np. topoizomeraza II rozplatająca zbyt zwiniętą nić DNA O Euchromatyna: średnica ok. 300 nm, słabiej zespiralizowana. Sekwencje często odczytywane. Heterochromatyna: sekwencje me odczytywane (np. centromerowe i telomerowe).

Nawijanie i skręcanie DNA ma charakter pasywny (chromosom przyczepiony do lamin jądrowych rdzenia białkowego -> miejsca SAR), lub dynamiczny - niektóre białka wiążące mają powinowactwo do białek motorycznych mogących zwijać / rozwijać DNA.

Double- etranded bel ot

U-nł

Białka strukturalne chromatyny: topoizomeraza II. białka SMC (struktual maintenance of chromosome)... Modyfikatorem splecenia chromatyny jest HAT (histon acetylate transferaze?)

- ma on zdolność do acetylacji histonu H3 - ułatwia to dostępność dla transkrypcji. HAT przesuwa sie z nukleosomu na nukleosom. acetyl uje całe regiony, aż trafi na czynnik transkrypcyjny. który go stabiliziije.

Dostęp dla białek towarzyszących transkrypcji umożliwia białko SWI i ISWI.