107977

nawykowy(efekt socjalizacji) i czynności intencjonalnych zachowania celowe uwarunkowane wiedzą i świadomością zdrowia).

Heszeti-Klemens - ZZ mają status czynności, czyli aktywności ukierunkowanej na cele zdrowotne, zacli. prozdrowotne i antyzdrowotne.

Inne: ZZ= zachowania konserwujące i rozwijające zasoby zdrowotne lub naruszające te zasoby i niszczące potencjał (z definicji zdrowia Słońskiej, Parsonsa)

Podejście celościowo - funkcjonalne

Puchalski zwraca uwagę na relację typów wiedzy o zdrowiu z zachowaniami człowieka

Typ wiedzy	Kierunek analizy zależności
	zachowanie -> zdrowie	zdrowie -> zachowanie
Wiedza subiektywna, przekonania podmiotu	A	B
Wiedza obiektywna, naukowa, profesjonalna	C	D

Puchalski - ZZ są to przez obserwatora lub (i) podmiot działania wybrane zachowania (czy typy zachowań), które na gruncie pewnego systemu wiedzy (np. przekonań potocznych, danej koncepcji naukowej, ideologii społecznej) pozostają w istotnym, określonym w przyjętej opcji związku ze zdrowiem ujmowanym w znaczeniu ustalonym w tym systemie wiedzy.

Sęk - ZZ to reaktywne, nawykowe i celowe formy aktywności człowieka, które pozostają na gruncie wiedzy obiektywnej i subiektywnego przekonania w istotnym wzajemnym związky ze zdrowiem. Od zachowań tych zależy, jakie miejsce człowiek zajmuje w wymiarze zdrowie - choroba.

Można posiadać wiedzę o korzystnych i niekorzystnych zachowaniach, jednocześnie tej wiedzy nie wykorzystując.

Zachowania związane ze zdrowiem mogą sprzyjać równoważeniu obciążeń i działania czynników patogennych, mogą też ten proces zakłócać i powodować naruszenie zasobów zdrowotnych.

Kryteria klasyfikacji ZZ

•    Funkcja zachowania względem zdrowia - korzystna albo niekorzystna;

•    Poziom organizacji behawioralnej - nawyk lub czynność;

•    Poziom świadomości i cel zachowania

•    Zachowania związane ze zdrowiem wynikające z roli społecznej

•    Treść zachowania, sfera życia i aktywności

Ważny podział ZZ na:

1.    nawykowe, stabilne wzory zachowań prozdrowotnych i antyzdrowotnych,

2.    celowe czynności zdrowotne

Nawyki zdrowotne są wynikiem procesów socjalizacyjnych i wpływów kulturowych Są to proste nawyki higieniczne (mycie zębów i rąk..), nawyki higieny mieszkania i najbliższego