108068

Rys.l. Położenie mimośrodowe centrów elektrycznych względem centrów geometrycznych w dalmierzach

elektrycznych.

W czasie pomiaru odległości dalmierzem elektrooptycznym porównanie faz: sygnału powracającego do dalmierza po retransmisji od reflektora pryzmatycznego i sygnału odniesienia odbywa się w punkcie A, zwanym centrem elektrycznym dalmierza. Tak samo nazywany jest punkt Br, w którym następuje retransmisja (odbicie sygnału pomiarowego). Bezpośrednio mierzona jest więc odległość D = A,

Z powodu dodatkowych opóźnień, jakich sygnały pomiarowe doznają w obwodach elektrycznych i w układach optycznych, a także niedokładności mechanicznego osadzenia reflektora pryzmatycznego, punkty A i B nie leżą dokładnie na osiach geometrycznych dalmierza i reflektora pryzmatycznego, lecz są względem nich przesunięte. W konsekwencji centra elektiyczne są w chwili pomiaru położone mimośrodowo względem znaków pomiarowych utrwalających w terenie końce mierzonego odcinka D.

Na rysunku. 1 odległość centrów geometrycznych, Ag i B_a , oznaczono przez odległość zaś centrów elektrycznych, A, i B„ przez D,.

Różnica:

(1.)

K=Dg-DrAeA_g+B_rB_g

zwana jest poprawką dodawania dalmierza.

Punkty A i B mogą leżeć po drugiej stronie odpowiedniej osi geometiycznej. W takim przypadku wartość poprawki K jest ujemna.

Jeżeli więc D, jest odczytem dalmierza elektrooptycznego, to we wzorach podstawowych musi być uwzględniona poprawka K. Tak na przykład, odległość przestrzenna punktów A i B pomierzona dalmierzem fazowym wyrazi się wzorem:

D=c2fn(N+Atp/2Il)+K    (2.)

Wielkość K zwana jest „stałą dodawania". W rzeczywistości może się ona zmieniać z czasem. Z tego powodu jej wartość musi być często kontrolowana.

Niezależne wyznaczenie poprawki dodawania f ..stałej” K).

2