108922

ZOBOWIĄZANIA

Przedmiot stosunku zobowiązaniowego to świadczenie. Przedmiotem zobowiązania jest zachowanie dłużnika zgodne z treścią zobowiązania i polegające na spełnieniu interesu wierzyciela.

Świadczenie określone jest w art. 353 §2.

„Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu" ludzkim.

Jest to jakaś czynność, czyn.

Przedmiotem działania lub zaniechania mogą być jakieś rzeczy, prawa, ale nie są one przedmiotem stosunku zobowiązaniowego. Zachowanie może polegać na :

■    dare- danie

• facere- czynienie

■    non facere- nie czynienie, powstrzymanie

■    pati - znoszenie czyjegoś działania

Model określony w art. 353 jest standardem i może ulec modyfikacji, obie strony mogą być na przykład wierzycielem i dłużnikiem względem siebie w jednym stosunku zobowiązaniowym.

Ad. 3

Treść zobowiązania tworzą wierzytelność - prawa wierzyciela (roszczenie o spełnienie świadczenia) - oraz dług - obowiązek dłużnika spełnienia świadczenia. Prawa wierzyciela to wierzytelność.

Z jednej strony wierzytelność to - prawo wierzyciela do żądania spełnienia świadczenia. To prawo składa się przede wszystkim z roszczenia - możność żądania od drugiej strony, dłużnika określonego świadczenia. Tych roszczeń może być wiele w jednym zobowiązaniu. Nieraz oprócz roszczeń mogą występować funkcjonalnie z nimi związane prawa kształtujące np. prawo odstąpienia od umowy.

Wierzytelność to funkcjonalna wiązka różnego rodzaju praw przede wszystkim roszczeń a także funkcjonalnie związanych praw kształtujących.

Z drugiej strony wierzytelność to prawo podmiotowe względne skuteczne inter partes czyli między stronami. Można żądać spełnienia świadczenia tylko od dłużnika. Wierzytelność może mieć skuteczność rozszerzoną, może dotyczyć także innych osób np. art. 690 „Najemcy lokalu służy ochrona według przepisów o ochronie własności".

Uprawnienia wierzyciela są powiązane funkcjonalnie i określane jako wierzytelność. Są to uprawnienia o charakterze prawnym i podlegają ochronie prawnej. Jeżeli wierzyciel nie zostanie zaspokojony dobrowolnie przez dłużnika, to wierzyciel ma prawo wystąpić o ochronę prawną i może zwrócić się do sądu, żądając by sąd zasądził należne świadczenie, którego dłużnik dobrowolnie nie spełnił. Jeżeli sąd wyda prawomocne orzeczenie zasądzające spełnienie świadczenia z klauzulą natychmiastowej wykonalności to można wszcząć egzekucję. Pojawia się komornik i ściąga tę należność -przeprowadza egzekucję z majątku dłużnika. Problem dotyczy sytuacji gdy dłużnik jest niewypłacalny (bankrut) lub ukrył rzecz. Jest to ryzyko wierzyciela.

Trudno jest wyegzekwować rzecz, chyba że jest to nieruchomość, a także określoną czynność. Można zastosować tylko przymus pośredni. Jeśli świadczenie ma czysto osobisty charakter (dokonanie jakiejś czynności) to nikt nie zmusi do tego dłużnika. Prawa wierzyciela mogą się okazać dość złudne w praktyce.

Dług to powinność, odpowiadający wierzytelności obowiązek dłużnika spełnienia świadczenia. Zespół zachowań mający doprowadzić do zaspokojenia interesów dłużnika. Dłużnik ma obowiązek świadczenie spełnić. Świadczeń może być więcej niż jedno np. sprzedaż to wydanie rzeczy i przeniesienie własności, poinformowanie kupującego o cechach rzeczy, zagrożeniach.

Zespół funkcjonalnych obowiązków to dług, to co innego niż odpowiedzialność dłużnika za dług.

Dług to powinność spełnienia świadczenia a odpowiedzialność dłużnika za dług to podległość jego majątku egzekucji jaką wierzyciel może prowadzić aby uzyskać spełnienie świadczenia. Dłużnik odpowiada majątkiem za dług. Majątek dłużnika jest gotowy pod poddanie go egzekucji.

Odpowiedzialność za dług może być;

Strona 2 z 159