klauzula złota; klauzula uposatema- miernikiem jest minimalna lub średnia płaca w całej gospodarce, sektorze lub zawodzie.
-Waloryzacja sątknva-359(l) § 3. W razie istotnejziniany siły nabywczej pieniądzapo powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współźyciaspołecznego. zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub mnowie. Konstytutywne orzeczenie sądu. Przy waloryzacji ustawowej orzeczenie sądu ma charakter tylko deklaratywny. Waloryzacji sądowej podlegają jedynie zobowiązania pieniężne. Waloryzacji podlega suma pieniężna pozyskana na podstawie bezpodstawnego wzbogacenia!SN) ponadto przedmiotem waloryzacji w umowie ubezpieczenia dzieci jest świadczenie pieniężne ubezpieczyciela będące przedmiotem jego zobowiązania od chwili zawarcia umowy- bez względu na określony umową tarnin spełniana tego świadczaiia(SN) . Do świadczeń opiewających na walutę obcą także stosuje się waloryzacje sądową Ważną przesłanką jest żądanie strony stosunku zobowiązaniowego. Sądnie może orzekać tych sprawach z urzędu. . Z żądanian zmiany wy sokości lub sposobu spełniana świadczaiia pieniężnego nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczone pozostaje w związku z prowadzaiian tego przedsiębiorstwa. Nic jest dopuszczana sądowa waloryzacja świadczą) na podstawie 3583 gdy strony zawarły w umowie klauzulę waloryzacyjną(SN). Nic jest tutaj miarodajny społeczno gospodarczy cel umowy (SN). Sens sądowej waloryzacji polega na tym że zmiana treści świadczaiia może nastąpić na żądanie jednej strony a wbrew woli drugiej.
Odsetki -są świadczeniem ubocznym akcesoryjnym. realizowanym z reguły w takich samych przedmiotach co świadczenie główne i w wysokości obliczonej według stopy procentowej i czasu potencjalnego korzystania z przedmiotów objętych świadczeniem głównym Odsetki są zawsze w takiej walucie w jakiej jest świadczenie którego dotyczą. Dopuszczalne jest określenie odsetek na jakiś przedmiotach zamiennych Np. pszenica. Odsetki zawsze przybierają postać świadczeń okresowych. Dlatego też podobne są do rent oraz rat amortyzacyjnych, jednak odsetki są świadczeniami ubocznymi. Zaplata odsetek ani nie redukuje ani nie mnarza długu głównego, od którego oblicza się naliczane odsetki. Są związane z świadczaiian głównym. Jednak mają swoistą samodzielność albowiem istnieją iniino przedawnienia lub wygaśnięcia roszczenia. Odsetki mogą być za opóźnienie, możliwość korzystania, o funkcji waloryzacyjnej (ich wysokość oscyluje wokół wskaźnika inflacji) Art. 359. § 1 Odsetki od sumy piaiiężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynikaz czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu..Jednostroune dodanie do umowy dodatkowe postanowiona określające obowiązek płacenia odsetek w oznaczonej wysokości nie Jest wiążące W transakcjach handlowych przy umowach zawiaanych w związku z wykonywaną przez siebie działalnością gospodarczą lub zawodową (w sektorze odpłatnego dostarczania towaru lub świadczenia usług). Wierzyciel inoże żądać od dłużnika zapłaty odsetek ustawowych z okres począwszy od 31 dnia po spełnieniu swojego świadczenia niepieniężnego aż do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego Ponadto jeżeli dłużnik nie dokona zapłaty w tarninie określonym w mnowie, a gdy go nie ma to w tarninie wskazanym do zapłaty' np. na fakturze, wówczas wierzycielowi przysługują odsetki w wysokości odsetek za zwlokę ustalonych pry zobowiązaniach podatkowych . chyba źc strony ustanowiły wyższe odsetki. Ograniczenie albo wyłączenie tych uprawnień wierzyciela drogą czynności prawnej jest nieważne. 359. § 2. Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne). O wysokości odsetek decyduje treść czynności prawnej lub odpowiedniego orzec za ńa lub decyzji. § 2\ ll4’t’ Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalnej 2\ Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych, także w razie dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy. Ustawa o kredycie konsumenckim- ograniczenia w łącznej kwocie wszystkich opłat prowizji i innych kosztów związanych z zawarciem umowy o kredyt konsumencki nie mogą przekraczać kwoty udzielonego kredy tu. Podmiotom pobiaającym lub zastrzegającym sobie pobieranie korzyści majątkowych przewyższających wysokość odsetek maksymalnych grozi kara grzywny. ogi airiczeniawolności albo 2 lat pozbawienia wolnościflichwa). Odsetki maksymalne nie są stosowane do odsetek z 481 albowiem one nie wynikają z czynności prawnych tylko z opóźnienia w świadczeniu. /Mkaz anatocyzmu - czyli pobierania odsetek od odsetek, wyjątkiemjestArt. 482. § 1. Od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźniaiie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej siuny .§ 2. Przepis paragrafu poprzedzającego nie dotyczy pożyczek długoterminowy di udzielanych przez insty tucje kredy towe. Termin-Art. 360. W braku odmiaincgo zastrzeżona co do taininu płatności odsetek, są one płatne co roku z dołu. a jeżeli termin płatności sumy piaiiężnej jest krótszy niż rok -jednocześnie z zapłatą tej sumy.