Połamość cząsteczki wody powoduje, że jest ona dobrym rozpuszczalnikiem dla innych polarnych cząstek (związki hydrofilowe). Substancje niepolame nie rozpuszczają się w wodzie (związki hydr ofobowe) i skupiają się w niej tak, aby jak najmniejsza powierzchnia stykała się z nią.
Woda ma bardzo wysoką pojemność cieplną, ilość ciepła potrzebną do podniesienia temperatury' 1 kg wody o 1°C.. jest to spowodowane obecnością wiązań wodorowych, rozerwanie których wzmaga znaczne ilości energii cieplnej.
Wodami małą przewodność cieplną, a więc transport ciepła popizez dyfuzję molekularną jest nieznaczny; ciepło pozostaje tam, gdzie zostało zaabsorbowane (stratyfikacja termiczna). Woda ma wysokie ciepło parowania i wysoką temperaturę wrzenia, ponieważ wiązania wodorowe utrzymując cząsteczki wody razem utr udniają ich ucieczkę w postaci pary wodnej. Woda podlega zjawisku kohezji, czyli przylegania do siebie cząsteczek wody oraz cząsteczek wody do innych cząsteczce.
Przy zamarzaniu struktura wody zmienia się skokowo; cząsteczki układają się luźno w trójwymiarową siec, w której każdy atom tlenu jest otoczony czterema atomami wodoru, w efekcie zamarzająca woda zwiększa swą objętość i zmmejsza gęstość, dlatego lód zawsze unosi się na powierzchni wody.
Anomalia gęstościowa: maksimum gęstości wody występuje w temperaturze 4°C.
Znaczenie biologiczne wody:
• woda jest powszechnym rozpuszczahukiem związków ustrojowych i niezbędnym uzupełnieniem pokarmu wszystkich znanych organizmów
• uczestniczy w przebiegu większości reakcji metabolicznych
• stanowi środek transportu wewnątrz ustrojowego, np. produktów przemiany materii, substancji odżywczych, hormonów
• reguluje temperaturę i uczestniczy w r eakcjach hydrolizy
Dzięki temu, że gęstość wody jest największa w temperaturze 4°C. zbiorniki wodne nie zawsze zamarzają do dna. Woda o tej temperaturze pada na dno zbiornika i organizmy wodne mogą przetrwać w tej warstwie okres zimy.
Napięcie powierzcluiiowe wody jest większe niż innych cieczy, wytwarza się tzw. blonka powierzchniowa, wykorzystywana przez wiele organizmów jako siedlisko życia (żyją w mej, pod nią i na niej).
Dzięki dużej ruchliwości wody możliwa jest osmoza: