109753

•    Siarka - prawie nie rozpuszcza się w żelazie (do 0,025% w 985°C) i dlatego występuje głównie w postaci

siarczków manganu i żelaza (MnS i FeS).

•    Domieszka bardzo szkodliwa, gdyż wywołuje kruchość na gorąco spowodowaną niską temperaturą topnienia

eutektyki Fe-FeS (983°C), która przeważnie rozmieszcza się na granicach ziaren, tym samym utrudniając

obróbkę plastyczną, a zwłaszcza kucie.

•    Siarka zmniejsza odporność materiałów na zmęczenie i zmniejsza odporność na ścieralność.

•    W celu ułatwienia skrawania przez wytworzenie krótkiego i łamliwego wióra dopuszcza się niewielki

dodatek siarki (do 0,3%) - stale automatowe kosztem obniżenia wytrzymałości.

•    Fosfor - domieszka szkodliwa, tworzy z żelazem roztwór stały (do 0,8% przy 1050°C), dzięki czemu jest

niewidoczny pod mikroskopem. Dzięki zdolnościom do likwacji (podobnie jak siarka) grupuje się w środkowych

częściach wlewka - można go wtedy wykryć w badaniach makroskopowych już przy stosunkowo

niewielkich zawartościach, bo ok. 0,3%.

•    Fosfor znacznie pogarsza własności plastyczne stali, przede wszystkim zmniejsza udarność i staje się

powodem kruchości na zimno. Stal zawierająca niewielkie ilości fosforu może być obrabiana plastycznie

na gorąco i jest spawalna. Czasem dopuszcza się nawet zawartość fosforu do 0,5% w celu polepszenie jej

obrabialności przez skrawanie (stal automatowa).

•    Zawartość fosforu w stali nie powinna być większa niż 0,05%, a siarki 0,055%.

•    Gazy - zalicza się do zanieczyszczeń, a szczególnie wodór, azot oraz tlen, który występuje w stali pod postacią różnych tlenków.

•    Tlenki te wpływają ujemnie na własności stali, a zwłaszcza tlenek żelazawy, żelazowy i krzemu.

•    Wodór jest przyczyną powstawania tzw. płatków śnieżnych.