obszar niskiego ciśnienia : 1 - wiatry wieją w kierunku przeciwnym do mchu wskazówek zegara, 2 - powietrze wznosi się i ochładza, często tworzą się chmury
Powietrze w obszarze wysokiego ciśnienia ulega kompresji i ociepla się podczas opadania, a to przeciwdziała powstawaniu chmur (niebo zazwyczaj jest bezchmurne). Jednak warunki te nie przeszkadzają formowaniu się mgły. W obszarze niskiego ciśnienia sytuacja jest dokładnie odwrotna.
Mechanizmy odpowiedzialne za pionowe ruchy w atmosferze:
Przepływ w niżach ma charakter zbieżności poziomej masy (konwergencji), a w wyżach -rozbieżności (dywergencji). Ponieważ masy powietrza zbiegają się w centrum niżu musi więc istnieć mechanizm usuwania nadmiaru masy i odpowiednio w wyżu - mechanizm uzupełniający niedobór masy. Mechanizmami tymi są właśnie wielkoskalowe mchy pionowe, wstępujące w niżach i zstępujące w wyżach.
Efekt cieplarniany:
Efekt cieplarniany (naturalny), jest zjawiskiem korzystnym dla kształtowania warunków życia na Ziemi. Szacuje się, że podnosi on temperaturę powierzchni o 20 -34°C. Średnia temperatura naszej planety wynosi 14- 15°C. Gdyby efekt cieplarniany nie występował, przeciętna temperatura Ziemi wynosiłaby ok. -19°C
Powstawanie chmur:
Większość chmur tworzy się w wyniku adiabatycznego ochłodzenia gdy powietrze wznosi się rozpręża i ochładza. Głównymi przyczynami pojawiania się chmur w atmosferze są: -konwekcja termiczna,
-wymuszone wznoszenie się powietrza przy przepływie przez bariery górskie,
-zbieżność (konwergencja) linie prądów,
-wymuszone wznoszenie się powietrza wzdłuż powierzchni frontalnych.
Wilgotność względna:
Najwyższa wilgotność względna (stosunek prężności pary wodnej znajdującej się aktualnie w powietrzu w danej temperaturze do prężności pary wodnej nasyconej w tej samej temperaturze) występuje tu, podobnie jak w całej Polsce, w chłodnej porze roku, zwłaszcza zimą, gdy średnia miesięczna wilgotność względna przekracza 90%. Najsuchszym okresem roku jest maj i czerwiec - wtedy średnia miesięczna wilgotność względna spada poniżej 70%.
Nasza atmosfera działa jak szklarnia:
Ogrzewanie się szkłami następuje w wyniku ograniczenia ucieczki ciepłego powietrza, czyli ograniczeniu konwekcyjnej i turbulentnej wymiany ciepła. Promienie słoneczne nagrzewają grunty w szkłami, co z kolei ociepla powietrze w środku pomieszczenia. Temperatura powietrza wzrasta, ponieważ jest ono "uwięzione" w szklarni, w przeciwieństwie do warunków zewnętrznych, gdzie ciepłe powietrze swobodnie miesza się z zimnym. Można to łatwo zademonstrować, otwierając okno w szkłami, co prowadzi do szybkiego spadku temperatury. Szklarnia działa głównie poprzez zapobieganie konwekcji; atmosferyczny efekt cieplarniany funkcjonuje z kolei poprzez ograniczenie wypromieniowania.
Globalna cyrkulacja atmosfery
Rozkład stałych ośrodków baiycznych przy powierzchni Ziemi powoduje krążenie powietrza w różnych szerokościach geograficznych, co nazywamy globalną cyrkulacją atmosfery. Na Ziemi wyróżniamy następujące strefy cyrkulacji powietrza atmosferycznego: