111009

Pojęcie i zakres „miękkiego" prawa międzynarodowego.

Pojęcie tzw. miękkiego prawa międzynarodowego (soft law). Określenie to zostało wprowadzone w doktrynie przez prawnika McNelPa. Później proponowano zastąpić to określenie innymi tarninami np. „słabe prawo" (weak law) czy „prawo niedoskonałe" (lex nnperfectac) - nonny niewiążące. Chodziło tu o problan aktów, które są przyjmowane w^r społeczności międzynarodowej i które często mają istotny wpływ na regulowanie stosunków pomiędzy państwami, ale pozbawione są właściwie mocy prawnie wiążącej. Lista aktów zaliczanych do miękkiego prawa międzynarodowego nie jest listą zamkniętą, ustaloną jednoznacznie, ale wydaje się. że to określaiie jest przydatne właśnie w określaiiu do tych wielu aktów, które są przyjmowane przede wszystkim przez państwa i które trudno uznać za akty prawne w ścisłym znaczaiiu (wiążące normy prawa). Do tej kategorii zalicza się dokumenty o charaktazc politycznym przyjmowane przez państwa np.:

1. Akt Końcowy KBWE, nie został przyjęty w postaci umowy międzynarodowej, a niewątpliwie odegrał istotną rolę w połowie łat 70 - tych na kształt stosunków między ówczesnymi państwami. KBWE przekształciła się później w OBWE

1 Paryska Karta Nowej Europy w ramach KBWE i OBWE zawierająca stwierdzane, że zakończył się dotychczasowy dwubiegunowy podział społeczności międzynar odowej

3. Uchwały organów i organizacji międzynarodowych, konferencji międzynarodowych nianającc charakteru wiążącego

W wielu przypadkach konwencje międzynar odowe „obr astają" do pewnego stopnia systanem uchwał przyjmowanych przez organy powołane na podstawie tych konwencji. Jest to bardzo często bogaty krąg doświadcza) stosowania tych konwaicji. w pewnym momencie można nawet modyfikować treść tych zobowiązali umownych, ale z punktu widzenia formalnoprawnego nie są to dokumenty prawnie wiążące.

Do miękkiego prawa międzynarodowego niektórzy autorzy zaliczają te umowy międzynarodowe, które zostały już podpisane, przy'jęte. ale nic weszły jeszcze w życie, nic uprawomocniły się.

Miękkie praw^ro międzynarodowa przejawia czasem tendaicje do tego. co nazywa się „twardniałian tego prawa". Miękkie prawo przekształca się w^r twarde, nonny zyskują moc prawnie wiążącą. Istnieją krytyczne opinie mówiące, źc jest to określaiie nieprecyzyjne i że można by nim objąć bardzo różne kategorie aktów, wydaje się. że jednak specyfika twor zenia prawa międzynarodowego skłania do potrzeby posługiwania się tym określaiian.