Uchwały organizacji międzynarodowych jako źródło prawa międzynarodowego.
Według niektórych prawników uchwały organizacji międzynarodowych stanowią niezależne od umowy i zwyczaju źródło prawa międzynarodowego. Aby były one za nie uznane muszą spełniać równocześnie dwa warunki:
1) być prawnie wiążące; uchwały mające charakter zaleceń, życzeń, propozycji czy sugestii (np. uchwały ZO ONZ adresowane do paiistw członkowskich) nie mają mocy wiążącej i nie mogą być uznane za źródło prawa; państwo może później jednak taką niewiążącą uchwałę zatwierdzić lub zaniechać zgłoszenia sprzeciwu w określonym terminie; nawet wtedy mają one jednak odmienny charakter - i są traktowane inaczej -niżumowy międzynarodowe.
2) tworzyć nowe normy prawne (mieć char akta prawotwórczy); posiadają go tylko i wyłącznie te uchwały, które ustalają reguły postępowania na przyszłość, odnoszące się do sytuacji, które mogą występować nieokreśloną ilość razy.
Uchwały organizacji międzynarodowych można podzielić na dwa rodzaje:
1) Uchwały odnoszące się do zagadnień związanych z wewnętrzną strukturą i funkcjonowaniem samej organizacji (pro foro interno). Nie odnoszą się więc do działalności państw członkowskich poza organizacją. Ich adresatami są zazwyczaj organy organizacji międzynarodowej oraz państwa członkowskie.
Tego typu uchwały tworzą tzw. prawo wewnętrzne organizacji międzynarodowych.
2) Uchwały odnoszące się do postępowania państw poza organizacją międzynarodową (przeznaczone pro foro extenw). Dotyczą relacji między państwami członkowskimi. A więc adr esatami nie są już or gany organizacji międzynarodowych.
W skład prawa wewnętrznego organizacji międzynarodowych wchodzą następujące kategorie przepisów:
- wewnętrzne regulaminy i przepisy proceduralne.
przepisy budżetowe i finansowe.
- przepisy dotyczące personelu organizacji
- przepis)' regulujące inne spraw)' administracyjne organizacji (np. związane z siedzibą)
- przepis)' dotyczące realizacji funkcji operacyjnych organizacji w zakresie ich kompetencji
przepis)' dotyczące tworzenia i funkcjonowania organów pomocniczych.
Tworzenie prawa wynika ze statutów lub z kompetencji domniemanych.
Aby zapobiec podejmowaniu przez organizacje międzynarodowa niekoizystne dla paiistw członkowskich, tworzone są statuty. Ponadto państwo ma możliwość opuszczana organizacji (wtedy przepisy organizacji nic mają mocy wiążącej dla takiego państwa).
Char akta norm prawa wewnętrznego organizacji międzynarodowych w doktrynie jest dyskutowany. Przez niektórych uważany jest za nowy dział prawa międzynarodowego (rozszerzona koncepcja prawa międzynarodowego), inni za autonomiczną gałąź prawa (Morawiecki część norm uważa za normy prawa międzynarodowego, np. regulaminy procedury, a część za nonuy autonomiczne, np. regulujące stosunki między organizacją a osobami fizycznymi). Zasadniczo traktuje się jednak prawo wewnętrzne jako dział prawa międzynarodowego.
W wyjątkowych sytuacjach organizacje międzynarodowe mogą tworzyć nonny dla państw i regulujące icłi działalność poza organizacją (pro foro extemo). Organizacja musi mieć do tego wyraźne upoważnienie (np. statutowe lub umowne, ale nigdy domniemane). Moc prawna uchwał opiera się więc na zgodzie paiistw.
Procedura tworzenia nonn wiążących dla paiistw' odbywa się trzana sposobami:
1) jednomyślnie przez organ złożony z przedstawicieli paiistw' - np. w OECD.
2) system contracting out (ang. wyłączenie się z umowy) - większością, ale z możliwością wyłączenia stosowanie nonn wobec paiistw sprzeciwiających się (poprzez odpowiednie oświadczane - milczenie jest traktowane jako zgoda) - np. w ICAO, WHO, WMO,
3) większością głosów, z mocą wiążącą dla w-szystkich paiistw - np. w EWWiS. Euratom.