Granica powietrzna/kosmiczna w prawie międzynarodowym
Górna granica terytorium państwowego, czyli granica przestrzeni powietrznej i przestrzeni kosmicznej która znajduje się nad terytorium lądowym i morskim państwa. Nie została dotycliczas określona w sposób wiążący. Każde państwo sprawuje całkowite i wyłączne zwierzchnictwo nad swoją przestrzenią powietrzną. Statki powietrzne innych państw mają dostęp do przestrzeni powietrznej państwa tylko na podstawie zezwolenia wynikającego z umowy międzynarodowej lub jednostronnego aktu tego państwa, wydanego na mocy ustawodawstwa wewnętrznego.
Koncepcje wyznaczenia tej granicy:
- związana z problemem lotniczym - sprawowanie władztwa suwerennego nad przestrzenią powietrzną w znaczeniu geofizycznym -> Teoria eteru
- pułapu aerodynamicznego - sięga tak wysoko na jaką wysokość mogą latać samoloty
- linii von Karmana - ustalenie na jakiej wysokości oddziałuje siła Keplera (przyciąganie ziemskie)
- najniższe perygeum sztucznych satelitów ziemi - wysokość na jaką mogą latać sztuczne satelity ziemi aby nie zostać przez nią przyciągnięte
- teoria efektywnego władztwa
-teoria stref powietrznych - państwo ma władztwo nad dwiem a strefami nad ziemia: przestrzeń terytorialna i strefa przyległa
Terytorium, które zostaje wyznaczone zgodnie z zasada, źe terytorium powietrzne to. to które znajduje się nad terytorium państwa (nad morską granicą również).
Problem wyznaczenia górnej granicy:
-» „Tego. którego jest ziemia, tego jest powietrze do nieba: - kiedyś
-» Dziś: Konwencje Paryska i Chicagowska dot. lotnictwa - państwo sprawuje władztwo suwereime nad przestizenią rozumianą w sensie geograficznym (teoria etera):
-* Pułap aerotyczny - jak wysoko mogą latać samoloty (nie jest stabilna).
-» Koncepcja von Karmana - chodzi o to. aby ustalić na jakiej wysokości działa siła Keplera.
Ustalono źe na 83 km w górę. linia przesuwana w związku z postępem technicznym.
—> Koncepcja najniższego perygeum sztucznych satelitów Ziemi (jak nisko mogą latać swobodnie, aby nie zostały przyciągnięte do Ziemi).
> 2l8km - sputnik rosyjski
> Komisja badań kosmicznych ONZ ustaliła 90 km —> Teoria efektywnego władztwa:
-» Koncepcja stref powietrznych (państwo ma władztwo nad dwiema strefami nad Ziemią -przestrzeń terytorialna (żegluga powietrzna cywilna korzysta ze swobody) i strefa przyległa ( nawet na np. 600M. strefa bezpieczeństwa, ocliroiuia. którą państwo posiada.