Uszkodzenia węglowodanów:
• Rozbicie wiązań glikozydowych
• Depolimeryzacja
• Utlenienie końcowych gr alkoholi do aldehydów i kwasów
• Rozerwanie wiązań wodorowych lub wiązań cukier-fosforan (np. DNA)
• Tworzenie rodników cukrowych
Uszkodzenia DNA:
Uszkodzenia zasad nukleinowych Reszt cukrowych
Rozrywanie wiązań fosfodiestrowych Prowadzi to do mutacji nowotworzenia
Rodzaje uszkodzenia ■) skutki:
1) Modyfikacje zasad azotowych w wyniku działania rodników hydroksylowych ->guanina ulega modyfikacji do 8-hydroksyguaniny
2) Tworzenie wiązań poprzecznych typu DNA-białko tworzenie adduktu zasada azotowa-AA, gł połączenie tyminy z tyrozyną
3) Pęknięcia DNA w wyniku reakcji rodników hydroksylowych z pierścieniem cukrowym -> pęknięcie 1 nici, z reguły naprawiane enzymatyczne oraz pęknięcia podwójne, któiych nagromadzenie prowadzi do śmierci komórki
4) Anomalie metylacji DNA hypometylacja, prowadząca do zmian w ekspresji genów Detekcja:
• ERP- elektronowy rezonans paramagnetyczny, zwłaszcza pułapkowanie spinowe-podstawowa technika badania wolnych rodników
• Sondy fluorogenne
Ochrona przed reakcjami w olnorodnikowycmi:
Linie obrony:
1) Pierwsza linia obrony- prewencja
2) Druga linia obrony- interwencja i terminacja (przerwanie)
3) Trzecia linia obrony- naprawa uszkodzeń
Pierw sza linia obrony- prewencja:
Mechanizmy zapobiegające powstawaniu RFT czy wolnych rodników.
Wychwytywanie subs takich jak ksenobiotyki, co uniemożliwi im wchodzenie w reakcje prowadzące do produkcji RFT
Np. silne wiązanie jonów żelaza i innych metali przejściowych tak, aby nie mogły one katalizować reakcji Fentona.
Białka osocza krw i w ią/ące jony żelaza:
• Cemloplazmina- włącza z powrotem do ferrytyny jony żelaza uwolnione z tego białka
• Transferyny- wiążą jony żelaza
• Lektoferyna- wiąże hemoglobinę i methemoglobinę zapobiegając katalizowanej przez hemoglobinę peroksydacji lipidów