Polska po odzyskaniu suwerenności chciała rozluźnienia „siatek” zależności z Rosją.
Kilka elementów spójności w sowieckiej strefie wpływów to np.: podział Niemiec, granica polsko-niemiecka, układ o Przyjaźni, Pomocy i Współpracy Wzajemnej(zawarty w Warszawie 4 maja 1995r.), Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej(25 stycznia 1949r), również system zależności satelitów od Moskwy i oddziaływanie przebywania wojsk sowieckich na terenie państw satelickich ale także działanie doktryny Breżniewa(opartej na doświadczeniach sowieckich lub sprawnej interwencji w Budapeszcie w 1956r., w Afganistanie w 1979r.)
Wyzwalanie się krajów-satelitów spod władzy Moskwy oznaczało dezintegrację. Składało się na ta
-podejmowanie decyzji politycznych odbywa się w warunkach dużej niepewności; istnieją instrumenty które pozwolą zminimalizować niepewność co do skutków nieprzewidywanych i zakładanych,
- nieznany był związek utraty przez Moskwę kontroli nad własną strefą wpływów a podstępami w samym Związku Sowieckim.;
*dla państw zachodnich priorytetem b>4o kontynuowanie polityki ze związkiem Sowieckim a nie wyzwalanie państw europy Środkowowschodniej ze strefy rosyjskich wpływów -brak właściwego zharmonizowania polskiej aspiracji w stosunku do słabnięcia sowieckiego systemu zależności nie tylko mogło osłabić plan realizacji polskich postulatów w państwach zachodnich(redukcja zadłużenia, udzielenia wsparcia dla gospodarki) ale mogło także spowodować możliwości decydowania o losach regionu bez udziału jego mieszkańców pod pozorem że nie myślą oni racjonalnie.
- trudno było przewidzieć po rozpadzie ZSRR jaki będzie nowy porządek światowy. Świat był przyzwyczajony do podziału świata na strefy wpływów i perspektywa nowego porządku niosła niepewność. Polska w tym czasie musiała szukać równowagi w tworzeniu paktów *już na etapie formowania gabinetu Tadeusza Mazowieckiego personalne układy przeszłego rządu będą mieć silne znaczenie polityczne. Dr Skubiszewski został pierwszym ministrem spraw zagranicznych; obaj byli pewni że od ich rządów w Polsce nastąpi wielka zmiana, nowy okres; zmiana wizerunku była potrzebna aby uzyskać poparcie zachodu a także wierzycieli do przeprowadzenia reform gospodarczych; polska gospodarka była w opłakanym stanie, politycy bali się że Moskwa doskonale wiedząc o kłopotach finansowych państwa będzie chciał z powrotem przywrócić ją do swojej strefy wpływów po tym jak nowy rząd nie poradzi sobie z rządzeniem i naprawą gospodarki. Dlatego priorytetem polityki zagranicznej było uzyskanie funduszy na przeprowadzenie reform
„sytuacja polski w ostatnich 45 latach była nacechowana w dużej mierze napięciami i konfliktami dyktatu, dziś kończy się epoka zimnej wojny, powstaje szansa urzeczywistnienia naszych narodowych aspiracji, zgodnie ze współczesnymi wyznacznikami polityki światowej, Polska pragnie współtworzyć nową Europę i przezwyciężać powojenne podziały świata dziś całkowicie archaiczne. Warunkiem koniecznym ewolucyjnej zmiany jest przestrzeganie całości istniejących granic” tak mówił Mazowiecki
Otwarcie na Europę nie powoduje porzucenia dotychczasowych zobowiązań, respektowanie suwerenności w stosunkach wzajemnych z Rosją są ważne.
3 cele ważne dla Polski wg Mazowieckiego:
-powstrzymanie międzynarodowej koniunktury wspierającej polityczną odbudowę państwa i odzyskiwania przez Polskę suwerenności
- wyprowadzenie gospodarki kraju z katastrofy
- polityka zagraniczna miała sprzyjać na otwarcie się Polski na Europę i świat Realizacja tych zadań była trudna i skomplikowana, bo wiązała się z przebudową całego europejskiego porządku