- prawda, choć czasem przekracza rozum, to mu się nie sprzeciwia; nie może być
sprzeczności między rozumem a objawieniem - podwójnej prawdy - bo wszelka prawda pochodzi z jednego źródła - od Boga
prawda jaką Bóg zsyła na drodze łaski uzupełnia tą nabytą na drodze przyrodzonej rozgraniczenie teologii i filozofii => teologia buduje na podstawie objawienia, filozofia na zasadach rozumu; nawet gdy traktują o tych samych prawdach każda robi to inaczej => 1272 paryski wydział filozoficzny zabronił swym członkom zabierać głos w sprawach teologicznych
I. Napka p byęię
a) substancje i uniwersalia
umysłowi ludzkiemu nie jest bezpośrednio znany ani Bóg, ani dusza, ani istota rzeczy materialnych, ani żadne prawdy ogólne
znane mu są tylko jednostkowe rzeczy i są dla niego punktem wyjścia dla wszelkiego poznania
jednostkowe rzeczy są substancjami, czyli samoistnymi bytami
pogląd na sprawę uniwersaliów => powszechniki istnieją, ale są tylko w łączności z
jednostkowymi rzeczami, istnieją w substancjach => mogą być wyabstrahowane przez umysł,
ale same substancjami nie są
powszeclmiki mogą mieć trojaką postać:
universale in re - (powszechnik bezpośredni) może być zawarty w substancji jednostkowej, której istotę stanowi
universale post rem - (powszechnik refleksyjny) mogący być wyabstrahowanym przez umysł - nie istnieje w jednostkowych rzeczach, realnie istnieje on tylko w umyśle, jedynie podstawę ma w rzeczach
universale antę rem - (powszechnik niezależny od rzeczy) jest ideą w umyśle bożym, wzorem wedle którego Bóg stworzył świat realny Dzięki takiemu połączeniu trzech typów uniwersaliów, połączył wszystkie trzy koncepcje jakie w tym czasie występowały.
b) Składniki bytu:
tylko jednostkowe przedmioty są substancjami, bytami samodzielnymi
1. przedmioty - substancje są zawsze złożone z:
■ istoty * - essentia - tego, co wspólne gatunkowi i zawarte w definicji
■ istnienia - existencia
istota Boga jest taka, że implikuje jego istnienie
istota rzeczy stworzonych istnienia nie implikuje
=> tu jest zasadnicza różnica między Bogiem a stworzeniem:
Bóg jeden jest bytem koniecznym (musi istnieć - to leży w jego istocie) i niezależnym (istnieje z własnej natury)
stworzenie jest bytem przypadkowym i zależnym (istnienie nie leży w jego naturze)
dlatego Bóg jest bytem prostym a stworzenie bytem złożonym (bo składa się przynajmniej z istoty i istnienia)
2. * istota substancji cielesnych jest złożona z: