Prawne pojęcie czasu pracy
Zgodnie z art. 128 § 1 k.p. czasem pracy jest czas w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Chodzi o rzeczywistą gotowości do wykonywania pracy, w odróżnieniu od gotowości w sensie prawnym, który oznacza wolę pracownika do podjęcia pracy.
Do czasu pracy wlicza się:
piętnastominutową przerwę w pracy- obowiązkową, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6h
przerwę ustanowioną ze względu na szczególną szkodliwość, uciążliwość lub monotonię pracy
przerwę na karmienie dziecka piersią
trzydziestominutową przerwę przysługującą pracownikowi niepełnosprawnemu na gimnastykę lub wypoczynek
wlicza się również czas pracy młodocianych oraz 30min przerwę przysługująca młodocianemu
czas pozostawania w pogotowiu do pracy ( w miejscu pracy lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, w gotowości do wykonywania pracy) traktuje się, jak czas pracy
dyżuru (który przypada poza godzinami pracy) nie wlicza się do czasu pracy
Wymiar czasu pracy i czasu odpoczynku
Kodeks pracy ustanawia następujące normy: przeciętnie 40h tygodniowo przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy 8h pracy na dobę
aby powyższe normy przeciętne nie zostały przekroczone, należy ustalić obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Normami o charakterze ochronnym są minimalne normy nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby i w ciągu tygodnia. Pracownikowi w każdej dobie przysługuje co najmniej 1 111 (u pracownika młodocianego 14h, zaś odpoczynek tygodniowy- wliczając niedziele 48h) nieprzerwanego odpoczynku. Zasada ta nie dotyczy:
> pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy
> nie stosuje się jej w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej lub usunięcia awarii
> pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu oraz pracowników zakładowych straży pożarnych/ ratowniczych
> pracowników, których praca związana jest z dozorem urządzeń
pracowników w ciągu tygodnia przysługuje 35h nieprzerwanego odpoczynku pracownik w żadnym wypadku nie może pracować przez 7 kolejnych dni
w razie stosowania systemów ,w których dopuszcza się przedłużanie dobowego wymiaru czasu pracy, nie wolno zatrudniać na dłużej niż 8h:
-prawników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia -pracownic w ciąży
pracowników opiekujących się dzieckiem poniżej 41at bez ich zgody