• Działalność m-nar Przedstawiciela Cywilnego jako reprezentanta wspólnoty
• W Kosowie będzie misja petersburska UE i m-nar siły NATO.
KBWE/OBWE
- Misje informacyjne od 1991 roku
- misje terenowe w FR Jugosławii, Macedonii, Bośni i Hercegowinie, Chorwacji i Kosowie
- najnowsza misja OBWE od 1999 roku w Kosowie
NATO
- 1992 egzekwowanie embarga na dostawy broni do Jugosławii, wsparcie dla jednostek UNPROFOR, później zastąpienie ich jednostkami 1FOR, a w 1996 - SFOR
- marzec - czerwiec 1999 - operacja Allied Force - bombardowanie Jugosławii, nawiesza do tej pory operacja NATO na Bałkanach ( wzbudzała kontrowersje, zarzucano ze odbyła się bez mandatu RB ONZ )
- konieczność działań nie tylko militarnych - wspieranie demokracji
■UNlAiiUBOP±JSKA
- nie brała udziału podczas interwencji na Bałkanach na początku lat 90., pomimo sformalizowania WPZiB w traktacie z Maastricht, kraje Europy nie potrafiły współdziałać
- 1999 Pakt Stabilności dla Europy Południowej - wsparcie demokracji, pokoju, praw człowieka, zobowiązanie do zakończenia napięć, na czele Paktu stoi Koordynator powołany prze UE - kieruje panelem Regionalnym, Pakt ten przekazuje Europie coraz większą odpowiedzialność za to co się dzieje na Bałkanach,
- 1 stycznia 2003 - Bośnia i Hercegowina, Misja Policyjna UE, przejęła obowiązki sił policyjnych ONZ, szkolenie personelu, ustanawianie standardów i norm europejskich,
- grudzień 2003 - 2005 Misja PROXIMA w Macedonii, zastąpiła siły NATO w tym regionie, podobna do tej w BiH
- grudzień 2004 - BiH- operacja ALTHEA, największe do tej pory przedsięwzięcie, jednostki europejskie EU FOR zastępują natowskie SFOR,
- obecnie polityka kompleksowa, współpraca regionalna, stabilność,
- PROCES STABILIZACJI I STOWARZYSZENIA - forma polityki UE wobec krajów bałkańskich ubiegających się o członkostwo w UE
USA
- dla USA Bałkany to łącznik z innymi regionami, region potencjalnych konfliktów etnicznych, obszar na którym wyczuwa się interesy Rosji, obszar „zagrożony” islamem, więc USA zależy by ten region był stabilny
- G, Bush senior przeciwny interwencji w Jugosławii, Clinton opowiadał się za środkami militarnymi,
- pokój w Dayton 21 list 1995 - ważna rolę odegrał Richard Holbrooke
- Inicjatywa Współpracy Południowo-Wschodnioeuropejskiej - utworzona w 1995, należy 12 państw plus org. Międzynarodowe, ma stanowić fonim do dyskusji nad problemami, wszystkie inicjatywy maja na celu wsparcie współpracy,
- Karta Adriatycka. 2 maj 2003, syganatariuszami Golin Powell i ministrów spraw zagranicznych ( Albania, Chorwacja i Macedonia ) - wprowadzenie reform, wola współpracy, podkreślenie znaczenia multilateralnej współpracy,
- obecnie USA odchodzi od kompleksowych inicjatyw na rzecz węższych ROSJA
- kompleks byłego mocarstwa determinuje politykę Rosji na Bałkanach
-wielkim ciosem dla Rosji był upadek systemu socjalistycznego i zwrot Bałkanów ku Zachodowi, straciła tam swoje wpływy
- w czasie wojny w Jugosławii Rosja była przeciwna użyciu siły w celu przywrócenia pokoju 9 na forum ONZ), często była jedynym obrońcą tego regionu, Rosja podejmowała się mediacji w regionie, ale nie były one tak istotne jak działania NATO
- w 1999 podczas wojny w Kosowie Rosja i Chiny przeciwne udzielenia poparcia dla misji, Rosja musiała zachować twarz i włączyć się w powojenne przywracanie porządku,
- sprzeciwia się planowi Ahtisaariego, który zakłada niepodległość Kosowa