115689

oczyszczone ścieki odpływają drenami umieszczonymi w gruncie na głębokości ok. 1 in. Filtry po pewnym czasie tracą zdolność oczyszczania i muszą być okresowo wyłączane z eksploatacji w celu zregenerowania.

Stawy ściekowe przypominają stawy hodowlane, lecz są mniejsze i płytsze. Stosowane są one do oczyszczania ścieków łatwo rozkładalnych (np. z przemysłu rolno-spożywczego) lub w końcowym etapie oczyszczania, po uprzednim stosowaniu innych metod. Przed wpuszczeniem do stawów, ścieki powinny być wstępnie pozbawione zawiesin ( osadnik, piaskownik). Stawy ściekowe tworzą zwykle szereg złożony ze stawu : „bakteryjnego", ,glonowego" i „skorupiakowego" W pierwszym zachodzi utlenianie zanieczyszczeń organicznych przez bakterie, co prowadzi do mineralizacji tych zanieczyszczeń, czyli ich przemiany w związki nieorganiczne (min. NOj\ P0₄), zwane też solami biogennymi lub użyźniającymi. Tak oczyszczone ścieki wpuszcza się do stawu ,glonowego". Tu rozwijają się glony na bazie soli mineralnych wytworzonych w poprzednim stawie. Oczyszczona w ten sposób z biogenów woda dostaje się do trzeciego stawu -„skorupiakowego", w któnn rozwijają się dafiiie , oczliki i inne skorupiaki zajadające glony. Tak oczyszczona woda jest już wylewna do odbiormka , np. rzeki. W ten sposób osiąga się wysoki stopień oczyszczenia ścieków nie tylko ze związków organicznych, ale i z soli biogennych, które w przypadku dostania się do zbiorników wodnych powodują ich pizeżyżnienie zwane eutroflzacją, czego konsekwencją jest nadmierny rozwój glonów („zakwit") i w następstwie spadek zawartości tlenu w wodzie. Poza tym zaletą stawów jest możliwość prowadzenia w nich hodowli lyb i kaczek bez sztucznego dokanuiania, a także produkcji roślinnej (np. rzęsa wodna - pasza dla kaczek)

Oczyszczalnie hydrohotaniczne (zwane też korzeniowymi lub trzcinowymi) stają się coraz bardziej popularną metodą oczyszczania ścieków, ze względu na prostotę i niskie koszty. Opierają się one na wykorzystaniu procesów samooczyszczania zachodzących w ekosystemach podmokłych, należą więc do oczyszczalni typu wet land systems. czyli systemów bagiennych Oczyszczanie jest w tym przypadku wynikiem współdziałania mikroorganizmów glebowych i roślinności bagiennej. Mikroorganizmy rozkładają związki organiczne ścieków do związków nieorganicznych, natomiast rośliny przyswajają powstałe związki mineralne tworząc biomasę roślinną. Procesy oczyszczania są tu dodatkowo usprawnione dzięki bardzo drobnym cząstkom mineralnym obecnym w podłożu. Cząstki te, zwane Hem. mają olbrzymią powierzcluuę, do której adsorbują zanieczyszczenia ulatwiejąc drobnoustrojom ich biodegradację. Na oczyszczanie hydiobotaniczne składają się więc trzy zasadnicze procesy:    adsorpcja zanieczyszczeń na cząstkach gleby, biodegradacja

przeprowadzana przez mikroorganizmy i aktywność biologiczna roślin. W oczyszczalniach tego typu wykorzystuje się roślinność oczeretową (trzema, palka, wierzba wiciowa zw^rana wikliną i in.) o dużych potrzebach pokarmowych, a przez to poclilaniającą dużo soli mineralnych. Dzięki temu, że rośliny te odsalają ścieki, nie dopuszczają do eutrofizacji zbiorników wodnych. Poza tym świetnie natleniają one podłoże (zwłaszcza trzcina), gdyż przewodzą powietrze wzdłuż łodyg aż do swoich korzeni i kłączy, skąd dyfimduje ono na zewnątrz. Dzięki temu przy powierzclmi korzeni tworzy się strefa tlenowa, odpowiednia dla mikroorganizmów' aerobowych. Można więc powiedzieć, że systemy korzeniowa roślin bagiennych pełnią funkcję przewodów' napowietrzających zalaną ściekami glebę. Oprócz strefy tlenowej, powstaje również w' podłożu strefa beztlenowa tworząca niszę dla bakterii anerobowych, oraz strefa pośrednia, w której panują odpowiediue warunki dla względnych beztlenowców. A więc, dzięki systemom korzeniowym roślin tworzą się w podłożu nukrośrodowiska o różnej zawartości tlenu, umożliwiające w^pspólwystępowaiue drobnoustrojów' przeprowadzających rozkład w różnych w'arunkach tlenowych. Do zalet oczyszczalni korzeniowych należy zaliczyć: taniość, prostotę, nieuciążliwość dla środowiska, stabilność (mała wrażliwość na zmiany obciążenia) i wytwarzanie małych ilości osadów.