115915

2. Oddziaływanie (reakcja) wtórnika w różnych stanach obciążenia w maszynie o biegunach jawnych I utajnionych.

Wirujący strumień wywołany trójfazowymi symetrycznymi prądami stojana nazywa się strumieniem oddziaływania twornika. Przepływ oddziaływania twornika przy obciążeniu rezystancyjnym działa w kierunku osi poprzecznej. W maszynie występuje wówczas rówiocześnie strumień wzbudzenia oraz przepływ stojana. Strumienie te są prostopadłe względem siebie i obracają się w tę samą stronę z tą samą prędkością. Wytworzony moment stara się spowolnić prędkość wirnika. Zatem im większe będzie obciążenie czynne uzwojeń stojana z tym większym momentem musi być napędzany wirnika maszyny - poprzeczne oddziaływanie twornika.

d-o

d

- przepływ wypadkowy Oj - przepływ uzwojenia stojana

®_f - przepływ uzwojenia

wzbudzenia

^ - kat obciążenia

bciążenie: indukcyjne

W przypadku obciążenia indukcyjnego (cos<p=0) przepływ uzwojeń stojana będzie działał w osi podłużnej ale skierowany będzie w ujemną stronę. Oddziaływanie takie nosi nazwę oddziaływaniem podłużnym rozmagnesovwjjącym. Obciążenie pojemnościowe spowoduje działania przepływu twornika w kienjnku osi wzbudzenia. Jest to podłużne domagnesowujące działanie twornika. Każdy inny przypadek obciążenia można rozłożyć na składową poprzeczną i podłużną, zatem oddziaływanie twornika będzie mieszane.

Wnioski wynikające z występowania oddziaływania twornika:

-    poprzeczne działanie twornika w maszynie synchronicznej związane jest z działaniem momentu elektrom agnetycz nego.

-    wskutek podłużnego rozmagnesowującego oddziaływania twornika zmniejsza się strumień wypadkowy w maszynie, zmniejsza się napięcie na zaciskach maszyny.

-    wskutek podłużnego domagnesovwjącego oddziaływania twornika zwiększa się strumień wypadkowy w maszynie oraz zwiększa się napięcie na zaciskach maszyny.

3. Reakcja oddziaływania (reakcji) twornika, reaktancja rozproszenia i reaktancja synchroniczna.

Prąd płynący w uzwojeniu twornika wytwarza strumień, którego część linii przechodzi ze stojana do wirnika tworząc tzw. strumień oddziaływania twornika, który indukuje w uzwojeniu twornika napięcie E. Dla maszyny cylindrycznej reaktancja ta jest stała i niezależna od wzajemnego położenia osi przepływu twornika i osi wirnika. O jej wartości decyduje permanencja drogi magnetycznej strumienia oddziaływania twornika, która jest stała. W maszynie jawnobiegunowej kąt pomiędzy osią pola stojana i wirnika zmienia się w zależności od rodzaju pracy i obciążenia. Zmianie ulega permanencja drogi wzdłuż której zamyka się strumień wytworzony przez przepływ twornika. Reaktancja oddziaływania twornika zmienia się w szerokim zakresie, dla uproszczenia stosuje się metodę rozkładu przepływu na dwa przepływy składowe: podłużny i poprzeczny. Permanencje drogi przepływu strumienia w obu tych osiach są równe ale stałe.

Reaktancja synchroniczna jest reaktancją uzwojenia stajana odpowiadającą przewodności magnetycznej drogi całego strumienia twornika. Jest to suma reaktancji oddziaływania twornika i reaktancji rozproszenia twornika. Możemy również reaktancje synchroniczną poprzecznąi podłużną. Reaktancja rozproszenia twornika jest reaktancją związaną ze strumieniem rozproszenia twornika. W obu rodzajach maszyn reaktancja ta ma stałą i taką samą wartość w osi podłużnej i poprzeczną.

Drogi strumienia rozproszenia nie zależy od położenia wirnika.

2