115958

wilgotny, dzięki temu powstały węgle. Na syberyjskim klimat chłodniejszy. Część Gondwany w strefie okołobiegunowej, gdzie były lądolody.

PERM:

Koniec formowania się Pangei (II). Syberyjski połączył się z Euroameryką. Likwidacja Oceanu Uralskiego i utworzenie w tym miejscu łańcucha górskiego (góry Ural). Pangea otoczona przez Paleopacyfik. Na równoleżniku ocean Tetyda. Pangea od bieguna północnego do południowego. Na południu istniały lodowce kontynentalne. Na chłodny klimat wskazują zimnolubne małże. W międzyzwrotnikowej i zwrotnikowej części klimat suchy i ciepły, często pustynny. Jest to czerwony spągowiec. Zmniejszenie obszarów tropikalnych. W wyższym permie przez gorący klimat powstawały sole w morzach epikontynentalnych.

MEZOZOIK

TRIAS:

Znaczne zmiany. Pangea na 2 części poprzez wewnętrzne ryfty kontynentalne, które przekształcały się w ryfty oceaniczne. Podział Gondwany: Laurazja (Ameryka Pn, Europa, Syberia) i Gondwana (półkula Pd). Między nimi ocean Tetyda. Gondwana przemieściła się z bieguna, co spowodowało zanik lądolodów. Wtedy też Ameryka Pd zaczęła odzdielac się od Afryki. Klimat ciepły, nie było czap lodowych. Powszechne osady świadczące o ciepłym, wilgotnym lub suchym klimacie.

JURA:

Dalszy rozpad Pangei. Ameryka Pd odrywa się od Afryki, co daje początek Oceanowi Atlantyckiemu. Całkowicie oderwał się australijsko- antarktyczny. I poszerzył się Ocean Indyjski. Od Europy zaczęła się oddzielać Ameryka Pn i rozszerzyła się pn częśc Atlantyku. Ocean Tetyda też się rozszerzał. W jego północnej części istnieje wielka strefa subdukcji. Do Azji dobiły oderwane bloki kontynentalne od Gondwany i wytworzyły się łańcuchy górskie. Klimat ciepły. W wielu miejscach pustynie.

KREDA:

Atlantyk rozszerzałsię, Ameryka Pd oderwała się od Afryki. Poszerzyłsię Ocean Indyjski. Stopniowa likwidacja Tetydy, przez co Afryka zbliżała się do Europy. Rozszerzanie Atlantyku spowodowało zmniejszenie Pacyfiku. Australia i Antarktyda jeszcze połączone ze sobą. Dalej ciepły klimat, o czym świadczy charakter osadów. Temperatura na tyle wysoka, że nie tworzyły się czapy lodowe.

PALEOGEN:

Niemal całkowita likwidacja Tetydy. Dekan i inne bloki kontynentalne dawnej Gondwany zderzyły się z Eurazją. Na bloki kontynentalne wkraczały płytkie zbiorniki morskie. Klimat chłodniejszy jak w kredzie przez rozczłonkowanie basenów oceanicznych i aktywniejszą cyrkulację wód głębinowych i powierzchniowych. Wokół Antarktydy powstał zimny prąd morski, a na kontynencie rozwinęła się pokrywa lodowa.

NEOGEN:

Rozkład kontynentów i oceanów współczesny. Z Tetydy powstało tylko morze Śródziemne. Pod koniec miocenu do tego morza wlały się wody Atlantyku i zwiększyła się głębokość. Klimat nieco cieplejszy niż dziś. Zlodowacenie na obu biegunach.