116636

8. Elementy bilansu wodnego¹

Za pomocą równania bilansu wodnego można wyrazić cykl hydrologiczny. Składowe bilansu wodnego przedstawiają liczbowo poszczególne fazy obiegu wody. Bilans wodny globu ziemskiego charakteryzuje równowaga między parowaniem wód a opadem atmosferycznym. Przedstawić go można w postaci

P=E

Gdzie: P - całkowity opad atmosferyczny na obszary lądów i oceanów, E - całkowite parowanie z powierzchni lądów i oceanów.

Każdą fazę cyklu hydrologicznego można opisać własnym bilansem wodnym. Równanie bilansu wodnego lądowej fazy c. h. można przedst. w postaci

^pk ~ E* ”    = AR_k

Gdzie: P_k - całk. opad atm. na obszary lądów, E_k - całk. parowanie z pow. lądów, H_k - całkowity odpływ z lądów do oceanu światowego, A R_k - zmiany retencji wody na lądach.

Równanie bilansu wodnego dla fazy oceanicznej c. hydr. można wyrazić w postaci

P₀ ~ E₀ + Hi₍ = AR₀

Gdzie: H_k - całkowity opad atm. na pow. oceanów, H_k - parowanie z pow. oceanu, H_k - całk. dopływ wód z kontynentów, H_k - zmiany retencji wody w oceanie.

Faza lądowa obiegu wody cechuje się przewagą opadu atmosferycznego nad parowaniem; nadwyżkę stanowi odpływ z kontynentów do mórz. Faza oceaniczna cyklu hydrologicznego charakteryzuje się przewagą parowania nad opadem; powstały niedobór jest uzupełniany dopływem z lądów.

Powyższe wzory dotyczą bilansowania cyklów hydrologicznych. Gdy mamy do czynienia z obliczaniem zlewni stosujemy inne metody. Najprostszą postać równania bilansu wodnego wyraża równanie Pencka-Oppokowa.

P = H + E + AR ₀

Nowsza metoda bilansu wodnego (Lwowicza) uwzględnia siedem składników bilansowych.

Składniki bilansu wodnego można określić mm warstwy wody lub w jednostkach objętości (min m³, km³).

Podstawową jednostką czasu w hydrologii jest rok hydrologiczny, tj. okres od 1 listopada do 31 października następnego roku.

^: Hydrologia ogólna; E. Bajkiewicz-Grabowska, Z. Mikulski, s. 20,162-163