• ROLE INFORMACYJNE: monitora (poszukiwanie informacji), upowszechniającego (przekazywanie informacji podwładnym), rzecznika (przekazywanie informacji poza jednostkę)
• ROLE DECYZYJNE: przedsiębiorca (inicjowanie i wdrażanie zmian), przeciwdziałający zakłóceniom (reakcja na sytuacje zagrożenia), rozdzielający zasoby, negocjator.
Organizacja tognipa ludzi, mająca wspólny cel. zadania, plan i program.
Organizacja to planowa koordynacja działali grupy ludzi, dla osiągnięcia wspólnych, jasno określonych celów, za pomocą podziału pracy i funkcji oraz hierardui władzy i odpowiedzialności
To wzór relacji pomiędzy pozycjami i członkami w danej organizacji. Rozróżniamy różne typy struktur (racjonalna, macierzowa, oddziałowa).
STRUKTURY' WYSMUKŁE: orgaiuzacje. w których występuje mała rozpiętość kierowania (jednemu kierownikowi podlega bezpośrednio niewiele osób czy działów). Istnieje tu wiele szczebli pośrednich pomiędzy kierownikami najwyższego i najniższego szczebla. Wydłużone linie podporządkowania wydłużają tu procesy decyzyjne, co jest negatywnym zjawiskiem w warunkach szybkich zmian w otoczeniu.
STRUKTURY PŁASKIE: organizacje, w których występuje duża rozpiętość kierowania (kierownikom podlega więcej osób lub działów). Pomiędzy szczytem a dołem hierarchii istnieje tu niewiele szczebli pośrednich, procesy decyzyjne są szybsze.
Rodzaj organizacji, w której określona działalność funkcjonalna jest grupowana w jednej jednostce (np. marketing, produkcja, finanse). Zalety: efektywne wykorzystanie zasobów, łatwy nadzór, wykorzystanie specjalistycznych umiejętności. Wady: trudności przy rozwoju terytorialnym lub produktowym, możliwość słabszej koordynacji, trudności z określeniem odpowiedzialności ("kto zawinił?').
WEDŁUG WYROBU LUB RYNKU - organizacja jest podzielona na zakłady, grupujące osoby, zajmujące się danym wyrobem lub rynkiem. Zalety: łatwa koordynacja i powiększanie efektywności, szybkie podejmowanie decyzji, łatwy pomiar efektywności. Wady: interesy oddziału mogą przeważać nad potrzebami organizacji, wysokie koszty administracyjne (dublowanie stanowisk).
Pracownik podlega tu równocześnie kierownikowi funkcjonalnemu i kierownikowi programu (zespohi). Jest to struktura, w której podział według wyrobu jest nałożony na układ fimkcjonalny (definicja za: Griffin R., str. 380). Zalety: duża koordynacja, elastyczność, oszczędność (unikaiue dublowania prac). Wady: trudne wdrożenie, możliwość konfliktów, niejasnych zakresów kompetencji i odpowiedzialności
Znane jest pojęcie DYLEMATU ORGANIZACYJNEGO - w jaki sposób kierować i kontrolować pracowników, dostarczając im równocześnie motywacji i zapewniając satysfakcję z pracy? Przy projektowaniu struktury organizacyjnej należy pamiętać o kilku elementach:
określenie celów (najważniejsze dla strategii i podziału pracy)
podział pracy (kryteria tonp. funkcje, produkty, lokalizacja, charakter pracy, pracownicy, klienci itd.)
2