113058

1. Podstawowe informacje

Koncepcja analizy czynnikowej powstała i rozwinęła się w psychologii anglosaskiej. Po raz pierwszy została opisana w roku 1904 w artykule C.Spearmana. Jednak podstawy teoretyczne, jak i możliwości praktycznych rozwiązań podał dopiero w latach trzydziestych L.L.Thurstone.

Najważniejsze wiadomości o analizie czynnikowej można ująć w następujących punktach:

^ Jest to jedna z metod wielowymiarowej analizy danych; s Jest używana do analizowania dużej ilości danych;

s Jej istotą jest możliwość przekształcania dużej liczby zmiennych do mniejszej; s Ma ona zastosowanie m.in. w badaniach marketingowych

1)    Na etapie doboru zmiennych jako metoda redukcji opisu:

W wyniku zastosowania analizy czynnikowej następuje jednocześnie redukcja liczby zmiennych oraz ich ortogonalizacja (ponieważ wyodrębnione w jej wyniku czynniki są nieskorelowane).

Fakt takiej transformacji danych jest bardzo ważny z punktu widzenia analizy regresji (wykorzystywanej do analizy danych), w której wymaga się, aby zmienne niezależne były nię$k.9r<?l9W3nę-

2)    Do wnioskowania o strukturze badanego zjawiska, czyli do wyszukiwania ogólnych prawidłowości w analizowanym zjawisku.

Ma to znaczenie szczególnie w badaniu zachowań (reakcji) konsumentów na rynku - z dużego zbioru zmiennych w wyniku analizy czynnikowej otrzymuje się kilka czynników głównych, które decydują np. o wyborze danego produktu przez konsumenta. Np. Stoetzel za pomocą analizy czynnikowej wyodrębnił trzy czynniki decydujące o wyborze likieru przez konsumentów francuskich:

1.    Słodkość likieru

2.    Cena

3.    Popularność w regionie.

3)    Do konstrukcji map percepcji.

Mapy te przedstawiają usytuowanie badanych obiektów na płaszczyźnie. W ten sposób analiza czynnikowa pozwala określić pozycję produktu na rynku na tle produktów konkurencyjnych.