S Dysponentom stopnia I blokowanie może zostać wprowadzone przez ministra finansów
S Przyczyny (przesłanki) blokowania:
❖ Stwierdzenie niegospodarności Np. pieniądze na remont ośrodka są wydatkowane, a kierownik remontuje za nie swój dom
*> Opóźnienie w realizacji zaplanowanych zadań Np. uczelnia wyższa X miała przyznane środki na remont auli wykładowej, a środki zostały zablokowane, bo w październiku nie można prowadzić remontu, bo uczelnia ma swoje cele dydaktyczne, które musi realizować.
♦> Nadmiar środków - będzie to wynikało z tego, że jednostka planując zaplanowała znacznie wyższe koszty niż faktycznie poniesie.
•> Naruszenie dyscypliny finansowej - ktoś będzie gospodarował środkami nawet w obrębie jednostki z naruszeniem dyscypliny, to jest to przesłanka do blokowania środków.
0 Dysponowanie rezerw ami budżetowymi - w ramach budżetu tworzy się tzw. rezerwę ogólną oraz rezerwy celowe:
S Rezerwa ogólna - jej kwota nie może przekraczać 0,2% ogółu planowanych wydatków budżetowych, ta rezerwa ma przeznaczenie nieokreślone, głównie ma służyć sfinansowaniu wydatków, któiych nie można było przewidzieć na etapie planowania i uchwalania ustawy budżetowej, ta rezerwa służy min. na sfinansowanie wydatków w przypadku klęsk żywiołowych,
❖ Jeśli określone zdarzenie uzyska status klęski żywiołowej to jest przesłanka do sięgnięcia po te środki, tą rezerwą dysponuje Rada Ministrów.
S Rezerwy celowe - ich łączne kwota nie może przekroczyć 3% ogółu planowanych wydatków budżetowych, są tworzone na określone cele (przeznaczenie jest znane), natomiast nie z pełną szczegółowością, tymi rezerwami dysponuje Minister Finansów, Np.:
❖ Rezerwa na odszkodowania zasądzone od skarbu państwa -wiadomo jest, że jakieś odszkodowania będą, ale nie wiadomo ile i na jaką kwotę.
♦> Rezerwa na awaryjne remonty - takie, których nie można przewidzieć
4. Analiza i kontrola:
• Bieżącą analizę i kontrolę gospodarki środkami budżetowymi prowadzi bardzo wiele podmiotów:
0 Podmioty funkcjonujące w sferze hierarchicznej
0 Minister Finansów
0 Urząd Kontroli Skarbowej (UKS) - zajmuje się także kontrolą prawidłowości wydatkowania środków publicznych (a nie tylko gromadzenia)
• Kontrola wykonania ustawy budżetowej (sejmowa):
0 Aktywność sejmu na etapie kontroli wykonania ustawy budżetowej jest
znacznie mniejsza niż na etapie uchwalania, w tej procedurze nie uczestniczy senat.
2