Suwerenność konsumenta w zakresie decyzji zakupu jest w rzeczywistości ograniczana; w sytuacji rynku sprzedawcy często ma miejsce nieużyteczność zakupu co wynika z sytuacji rynkowej, tj niedoborów towarów często dochodzi do nieprzemyślanych zakupów na zapas towar ów znacznie gorszych od pożądanych
Końcowa użyteczność danego produktu z biegiem czasu maleje. Konsekwencją tego jest wzrost krytycyzmu, a często niezadowolenie konsumentów z oferowanych ptzez handel dóbr i usług.
Dalsza konsekwencją spadku końcowej użyteczności dóbr i usług jest podnoszenie się użyteczności konkurencyjnych dóbr i usług oraz wzrost ich sprzedaży
Celem nabywania produktów jest dążenie do zaspokojenia potrzeb - stan odczucia braku pewnego rodzaju usatysfakcjonowania wynikającego z warunków życia. Potrzeby oznaczają pożądanie różnych wartości użytkowych. Skala intensywności odczucia potrzeb jest różna w zależności od rodzaju dobra i potrzeby, którego ono zaspokaja oraz od cech osobowych konsumenta.
Intensywność ujawniaitia się potrzeby zalety od zakresu jej dotychczasowego zaspokojenia, od stopnia zaspokojenia innych potrzeb oraz od rodzaju produktu.
Potrzeby dzieli się na:
• I rzędu (podstawowe) - obejmujące fizyczne potrzeby ciula - fizjologiczne potrzeby człowieka,
• II rzędu - wynikające z duchowych właściwości człowieka i z okoliczności współżycia społecznego.
Potrzeby mają char akter okresowy i odnawiają się co jakiś czas. Potrzeby podstawowe muszą być zaspokojone, ponieważ ich zaspokojenie warunkuje dalsze życie. Potrzeby' II rzędu są zazwyczaj zaspokajane po tych podstawowych, stąd działalność gospodarcza w zakresie zaspokajania potrzeb podstawowych wiąże się z niższym ryzykiem niż zaspokojenie potrzeb II rzędu.
Potrzebom odpowiadają motywy działania, które są równoznaczne z dążeniem do zaspokojenia potrzeb.
Potrzeby są pierwotne w stosunku do działań marketingowych, wpływając na rynek w ramach marketingu wywołuje się chęć zakupu danego produktu, czyli intencję jego nabycia.
W przypadku ograrticzonego rozwoju tynku i niskiej stopy życiowej działania marketingu mogą wywoływać potrzeby często dotychczas nieodczuwalne przez klientów.
Potrzeby konsumentów są elementarne i można je odpowiednio kształtować także przez marketing, ale w dużym stopniu wynikają one z preferencji i gustów konsumentów.
Preferencje konsumenta to układ ocen jego produktów, odnoszą się one do określonej grapy produktów substytucyjnych lub do wszystkich produktów, których potencjalnym nabywcą może być konsument. Każdy konsument ma własną hierarchię potrzeb Preferencje i