Temat: Pojęcia i podstawowe zasady techniki strzelniczej
Każdy ładunek materiału wybuchowego posiada pewną ilość energii. Jej wielkość zależy od ilości i rodzaju materiału. Energia materiału wybuchowego może być:
- użyteczna tzn. oderwać część calizny,
- „ pójść na marne ” tzn. nie rozkruszyć calizny,
- być szkodliwa, gdy nadmiernie rozkruszy urobek, wybije obudowę itd.
Efekt strzelania zależy od:
1) właściwego założenia i wykonania otworu strzałowego,
2) wielkości ładunku,
3) rodzaju materiału wybuchowego.
Ad 1. Zakładanie otworów strzałowych.
Zadaniem każdego otworu strzałowego jest rozkruszenie pewnej części calizny, którą nazywamy zabiorem.
Rozróżniamy zabioiy:
- liniowy,
- przestrzenny.
Zabiór liniowy to najkrótsza (prostopadła) odległość powierzclini przodka, od ładunku materiału wybuchowego.
Zabiór przestrzenny to ta część calizny, która podlega działaniu ładunku materiału wybuchowego. Jest on tym większy im więcej będzie odsłoniętych płaszczyzn calizny. Jedną z nich czoło przodka dalsze odsłania się wykonując w rab lub wł om ( wyrwy w caliźnie).
Płaszczyzny zmniejszonej wytrzymałości skał (uławicenia i łupliwości ) osłabiają spoistość calizny dlatego wykorzystanie ich przy strzelaniu poprzez odpowiednie zakładanie otworów strzałowych zwiększa skuteczność działania materiału wybuchowego.
Ad 2. Wielkość ładunku zależy od:
- rodzaju załadowanego materiału wybuchowego,
- własności skał,
- wielkości zabioru.
Zależnie od ilości załadowanego materiału wybuchowego otwory mogą być:
- dobrze załadowane, wówczas urobek nie jest nadmiernie rozkruszony, nie jest odrzucony od calizny na większą odległość, jest jak gdyby odepchnięty od calizny i leży przy samym przodku.
- niedoładowane - calizna nie jest rozkruszona, posiada „fajki” ( rozszerzenia otworów strzałowych). W;ybuch odrzucił tylko przybitkę.
- przeładowane - urobek jest nadmiernie rozkruszony i odrzucony od calizny. Zdarza się, że obudowa jest poprzewracana. Przy słabym stropie może to spowodować zawał.