dokoła jego osi. Dzięki temu widzimy z Ziemi zawsze jedną i tą samą stronę Księżyca. Poznanie dnigiej strony Księżyca oraz uzyskanie dokładnych danych o ukształtowaniu jego powierzchni uzyskano dzięki fotografiom wykonywanym ze sputników oraz obserwacjom kosmonautów.
Zagadnienie powstania układu słonecznego nie jest dotychczas całkowicie wyjaśnione. Istnieje wiele teorii, wśród których przeważa pogląd wiążący powstanie planet z przemianami materii zachodzącymi w jądrze słonecznym. W czasie takich przemian odrywała się od Słońca materia, z której później powstawały planety.
Temat: 5.2. Budowa Ziemi.
Kształt i wielkość Ziemi. Ziemia ma kształt kuli spłaszczonej na biegunach, czyli tzw. geoidy. Na podstawie pomiarów ustalono następujące wymiary Ziemi:
- promień równikowy 6378,4 km,
- promień biegunowy 6357,9 km,
Sfery Ziemi. W budowie Ziemi można wyróżnić zasadniczo trzy części, zwane sferami (rys. 5.2):
- barysfera, czyli jądro Ziemi,
- mezosfera albo sfera pośrednia, zwana również płaszczem,
- litosfera, czyli skorupa ziemska.
Rys. 5.2. Przekrój przez Ziemię
Barysfera ma promień około 3470 km i składa się głównie z niklu (Ni) i żelaza (Fe). Stąd nazywana jest również nife. Gęstość jej wynosi około 8 t/m3.
Mezosfera, czyli sfera pośrednia, ma grubość około 2800 km W budowie dolnej jej warstwy przeważają: nikiel, żelazo, krzem i mangan, w górnej części chrom, żelazo, krzem i magnez. Gęstość jej w dolnej warstwie wynosi od 6 t/m3, w warstwach górnych do 3,5 t/m3.
Litosfera, czyli skorupa ziemska, ma grubość około 100 km. Dolna jej warstwa, w której przewagę mają krzem (Si) i magnez (Mg), nazywa się simą, górna, gdzie przewagę mają krzem (Si) i glin (Al), nosi nazwę siała Gęstość sialu określono na 2,7 do 2,9 t/m3, a gęstość simy na 3,3 t/m3. Przypuszcza się, że dolna, silnie nagrzana sfera simy znajduje się w stanie półplastycznym. Średnia gęstość Ziemi wynosi 5520 kg-m3.
Do sfer Ziemi zalicza się również: