122841

W jaki sposób można wykazać, że ten poziom jest poziomem podstawowym? Wykazano to dla pewnych taksonomii - zwierząt, drzew, mebli. Znaleziono, w wyniku badań, najczęściej występujące rzeczowniki, które odniosły się do tej klasy.

Zaobserwowano, ze słowa z kategorii podstawowej wykazują pewne cechy:

1.    Często są to wyrazy niepodzielne słowotwórczo.

2.    Są to wyrazy, które należą do słownictwa podstawowego, cokolwiek to znaczy. Czy statystycznie - najczęściej występujące w tekstach, czy potraktujemy słownictwo podstawowe, jako to, którego dziecko uczy się na początku pies - zwierze - wodołaz.

3.    Bardzo często interakcja z człowiekiem jest dla nich taka sama. Jeżeli jest to rzecz poruszająca się - to jest to sposób poruszania się taki sam.

4.    Na tym poziomie kategoryzacji elementy kategorii mają dość podobny kształt. Jak to sprawdzono? Kazano ludziom narysować psa. Zebrano te rysunki, powiększono do jednolitej skali, nałożono na siebie i wynikowy kształt był ciągle rozpoznawany jako pies.

Różne kryteria mogą dawać różne wyniki. Na przykład - badania dotyczące samochodu, angielskiego słowa „car".

Kategoryzacja pionowa i pozioma.

Pozioma - polega na budowaniu klas, kategorii odrębnych. To znaczy - najważniejsze jest dla nas odróżnianie. Pies - nie kot, krzesło - nie stół, owoc - nie warzywo. Ta kategoryzacja nosi nazwę kategoryzacji poziomej, dlatego, że tworzy się na niej odrębne od siebie kategorie poziomu podstawowego.

Pionowa - łączymy kategorie w kategorie wyższego rzędu - poziom nadrzędny, psy - koty -zwierzęta. Gdy przechodzimy na poziom podrzędny - jeżeli dzieli się na klasę poziomu podstawowego i na klasy poziomu podrzędnego, zachowuje się świadomość, ze to są podklasy czegoś.

Metafora

Centralne pojęcie dla nauk kognitywnych. Jesteśmy przyzwyczajeni do metafory jako do pewnej figury, przenośni.

Co nie przeszkadza, że w filozofii i logice można znaleźć odpowiedź na to, czym jest metafora i dlaczego nie rozumiemy metafory słownej.

Metaforyczność-jest własnością ludzkiego myślenia.

Na czym polega metafora pojęciowa? W naszym myśleniu istnieją domeny. Domena obejmuje mniej więcej jakiś ogół doświadczenia. Pewne domeny - są najbardziej podstawowe, mają swoje źródło w doświadczeni fizjologicznym. By zrozumieć, co dzieje się w domenie mniej podstawowej, bierzemy za wzór tę bardziej podstawową. Wtedy staje się ona domenę źródłową, skąd bierzemy wszystko i przenosimy na domenę docelową. Ex.: w naszej kulturze istnieje metafora pojęciowa spór - jest wojną. Jeżeli przyjrzymy się wszystkim wyrażeniom, których można użyć do mówienia, co się w sporze dzieje, to zobaczymy, ze są to wyrażenia, których używa się do mówienia o walce. Jest to metafora ontologiczna - jedno coś, jest drugim czymś.